Klawiatura i myszka komputerowa

Spis treści:
Klawiatura
Klawisze
Niektóre podstawowe kombinacje klawiszy
Skróty klawiszowe
Uwagi dotyczące eksploatacji klawiatury i komputera
Klawiatura ekranowa
Myszka

Klawiatura

Klawiatura to urządzenie do porozumiewania się z komputerem.

Wykorzystywana jest do wprowadzania danych i obsługi komputera.

Są klawiatury złożone z ok. 84 klawiszy (często do mniejszych laptopów) oraz klawiatury z blokiem klawiszy numerycznych czy multimedialnych (po prawej stronie)
– ok. 101, 104 – 145 klawiszy.

W Polsce – podobnie jak w USA jest stosowana klawiatura typu QWERTY (układ kolejnych klawiszy) - tzw. klawiatura programisty.
Może też być polski układ klawiatury maszynistki (214), który jednak się nie przyjął.

Inne typy popularne w Europie to QWERTZ czy AZERTY.

Można zainstalować w systemi różne typy klawiatur i przełączać między nimi.

Organizacja klawiszy

Klawisze na klawiaturze można podzielić na kilka grup w zależności od ich funkcji:

· Klawiatura alfanumeryczna. Na tych klawiszach znajdują się takie same litery, cyfry, znaki interpunkcyjne i symbole, jak na tradycyjnej maszynie do pisania.

· Klawisze kontrolne. Te klawisze są używane osobno lub w połączeniu z innymi klawiszami w celu wykonywania określonych akcji.
Najczęściej używanymi klawiszami kontrolnymi są klawisze CTRL, ALT, logo Windowsi ESC.

· Klawisze funkcyjne. Klawisze funkcyjne służą do wykonywania określonych zadań. Są oznaczone symbolami F1, F2, F3 — aż do F12.
Funkcje tych klawiszy różnią się w zależności od programu.

· Klawisze nawigacyjne. Te klawisze służą do poruszania się po dokumentach lub stronach sieci Web oraz do edytowania tekstu.
Do tej grupy należą: klawisze strzałek, a także klawisze HOME, END, PAGE UP, PAGE DOWN, DELETE oraz INSERT.

· Klawiatura numeryczna. Klawiatura numeryczna jest przydatna do szybkiego wpisywania cyfr. Klawisze są pogrupowane w postaci bloku,
tak jak w konwencjonalnym kalkulatorze lub urządzeniach obliczeniowych.

Na poniższej ilustracji przedstawiono sposób rozmieszczenia klawiszy na typowej klawiaturze.
Układ klawiatury użytkownika może różnić się od zaprezentowanego.

Klawisze

Na klawiaturze możemy wyróżnić trzy części.

W centralnej części klawiatury znajdują się z klawisze alfanumeryczne, czyli litery i cyfry, oraz tzw. klawisze specjalne (Ctrl, Alt, Shift, i inne).

Obok znajduje się zestaw klawiszy służących do odpowiedniego umiejscawiania kursora w tekście
(pozycja tego kursora, najczęściej w postaci pionowej migającej kreski, określa miejsce, w którym pojawi się wpisywany przez Ciebie tekst)

Po prawej stronie są klawisze numeryczne, służące do operacji na liczbach.

Na górze klawiatury znajdują się tzw. klawisze funkcyjne oznaczone od F1 do F12.

Ich funkcje są różne w zależności od tego, z jakiego programu korzystamy.
Np. F1 w edytorze tekstu, programie pocztowym oraz przeglądarce internetowej przywołuje okno Pomocy.

Z ważnych klawiszy, które należy wyróżnić, to przycisk Enter.
Służy do zatwierdzenia wprowadzonego tekstu lub do zakończenia wprowadzonej linii tekstu i przejścia do następnej

Klawisz Spacja służy do robienia odstępów pomiędzy wyrazami.

Do usuwania wprowadzonych znaków wstecz służy przycisk Backspace.
Wciśnięcie tego klawisza spowoduje usunięcie ostatniego znaku znajdującego się z lewej strony kursora.

Do usuwania znaków z prawej strony kursora służy klawisz Delete.

Standardowo naciskając klawisze liter, otrzymamy małe litery.
Jeśli chcesz uzyskać duże, naciśnij klawisz Shift i trzymając go, wciskaj dowolną literę.
Natomiast jeśli naciśniesz klawisz Shift i jeden z klawiszy opisanych podwójnie, otrzymasz znak górny.

Jeśli chcesz pisać dużymi literami, naciśnij klawisz CapsLock.

Klawisz ESC służy głównie do rezygnacji (wycofania, ucieczki) z ostatniej operacji.

Insert – tryb wstawiania lub nadpisywania podczas pisania na klawiaturze

Klawisz Ctrl w kombinacji z innymi klawiszami używany jest do wydawania poleceń programom - tzw. skróty klawiaturowe.
Np. kombinacja klawiszy <Ctrl + P> umożliwia drukowanie,
Skrót <Ctrl + +> daje możliwość powiększania zawartości stron internetowych, a <Ctrl + -> - pomniejszania.

Klawisze nawigacyjne to m.in. klawisze strzałek – lewo, prawo, góra, dół oraz
Home – początek linii,

End – koniec linii tekstu,

Page Down – przesunięcie o 1 stronę w dół (dokumentu, strony internetowej itp.),
Page Up – strona w górę dokumentu.

Ctrl Home – skok na początek dokumentu, Ctrl End – koniec dokumentu.

Naciśnięcie PrtSc powoduje skopiowanie ekranu (pulpitu) komputera do pamięci operacyjnej (bufora).
Klawisz Num Lock włącza i wyłącza klawiaturę numeryczną.

Klawisz Logo Windows (między lewym Ctrl i Alt) – otwarcie menu Start

Niektóre podstawowe kombinacje klawiszy

Skrót - działanie

Ctrl A – zaznaczenie wszystkich elementów w dokumencie lub oknie

Ctrl S – zapisanie bieżącego dokumentu

Alt F4 – zamknięcie aktywnego okna lub programu

CTRL + C, CTRL + INS   - kopiowanie. Kopiuje zaznaczoną zawartość do schowka.
CTRL + X, SHIFT + DEL   - wycięcie. Kopiuje do schowka, a następnie usuwa zaznaczoną zawartość.
CTRL + V, SHIFT + INS   - wklejenie. Umieszcza w aktywnym miejscu zawartość schowka.

CTRL + Z - cofanie

CTRL + ALT + DEL   Uruchamia listę zadań, lub restartuje komputer (Windows).
CTRL + SHIFT +ESC   Otwiera Menedżer zadań Windows.
CTRL + F   Znajduje fragment tekstu.
CTRL + P   Drukowanie.
Alt + TAB - Przełączanie między otwartymi aplikacjami
Windows + TAB - Przełączanie między aplikacjami z efektem 3D - w Windows 8

Ctrl + ESC - otwieranie menu Start

Shift + Delete - trwałe usuwanie elementu
Logo Windows + L - blokowanie komputera (bez użycia klawiszy CTRL + ALT + DEL)
F1 - pomoc
CTRL + B - pogrubienie

CTRL + U - podkreślenie

CTRL + I - kursywa

Polskie litery (ą, ę, ó, ł, ś, ć, ń, ż, ź), których brakuje na klawiaturze, otrzymamy naciskając prawy klawisz Alt i literę (a, e, o, l, s, c, n, z, x).
Alt + z – tworzy literę ż, natomiast Alt + x – literę ź.

Skróty klawiszowe

http://support.microsoft.com/kb/126449/pl
http://wirtualny-wojownik.pl/skroty-klawiszowe/
Opis klawiatury i skróty klawiszowe: http://windows.microsoft.com/pl-pl/windows/using-keyboard#using-keyboard=windows-vista

Uwagi dotyczące eksploatacji klawiatury, monitora i komputera!

Dbaj o czystość klawiatury. Uważaj, by nie rozlać napojów. Klawiatura może przestać działać
Wylanie płynu na laptop może go całkowicie uszkodzić!
Uwaga praktyczna: warto czasem podłączyć dodatkową, zwykłą klawiaturę do laptopa (z blokiem klawiszy numerycznych), gdy używa się jej często.
Wygodniejsza praca, mniejsze zużycie laptopa, mniejsza możliwość uszkodzenia np. przez zalanie płynem (cena samej klawiatury w stosunku do ceny laptopa).
Klawaiturę nalezy czyścić, z dołączonej klawiatury można szybko wytrzepać kurz prez jej obrócenie i potrząśnięcie.
Komputer, monitor, klawiaturę najlepiej czyścić przy pomocy specjalnego zestawu do czyszczenia (płyn, szmatka, szczoteczka).

Klawiatura ekranowa

Klawiatura programowa - ekranowa - wirtualna - stosowanie zalecane przy wprowadzaniu haseł, zwłaszcza przy bankowości elektronicznej.
Wprowadzanie haseł przy pomocy zwykłej klawiatury naraża na niebezpieczeństwo przejęcia wsprowadzanych znaków przez tzw. Keyloggery.
Keylogger (ang. "key" - klawisz, "log" - dziennik) - rodzaj oprogramowania lub urządzenia zbierającego i przechowującego informacje o klawiszach naciskanych przez użytkownika komputera.
Klawiaturę ekranową można uruchomić przy pomocy Start - Wszystkie programy - Akcesoria - Ułatwienia dostępu - Klawiatura programowa.
Klawiaturę tę udostępniają też niektóre programy, np. translator Google, przy zastosowaniu niektórych języków, gdzie jest potrzebna do wprowadzania
np. rosyjski, francuski, chiński ( możliwe też pisanie ręczne) czy banki udostępniające dostęp do konta on-line.

Myszka

Myszkę należy przesuwać na gładkiej powierzchni stołu lub na specjalnej podkładce.
Mysz wyposażona jest najczęściej w dwa przyciski - lewy i prawy przycisk oraz przycisk kółka na środku - rolka.
Jednokrotne, krótkie, naciśnięcie lewego przycisku myszy, to tzw. kliknięcie, oznacza ono wskazanie nowej pozycji kursora na ekranie, wskazanie obiektu, wybór opcji z listy
a czasem uruchomienie programu – z menu Start albo paska zadań.
Dwukrotne szybkie kliknięcie lewego przycisku to tzw. dwuklik – uruchomienie programu z ikony na pulpicie.
Odpowiada to naciśnięciu Enter, gdy ikona jest już zaznaczona pojedynczym kliknięciem (wskazaniem ikony - skrótu do programu).
Naciśnięcie prawego przycisku powoduje wyświetlenie dostępnych opcji wyboru (np. Otwórz (otwarcie dokumentu lub uruchomienie programu), Wyślij do, Właściwości …)
Rolka - kółko myszki służy np. do płynnego przesuwania dokumentu w górę w dół, przemieszczanie się po stronie internetowej itp.