Podstawy gramatyki niemieckiej

Spis treści

Zaimek

Liczebnik

Przymiotnik

Przysłówek

Czasownik

Lista czasowników nieregularnych

Zasady pisowni niemieckiej

Nowa pisownia niemiecka

RZECZOWNIK

Deklinacja rzeczownika

Razem z rzeczownikiem odmienia się poprzedzający go rodzajnik
(w niektórych przypadkach tylko rodzajnik).

W gramatyce niemieckiej wyróżniamy cztery przypadki:

1. Nominativ (mianownik) - opowiada na pytanie: wer? was? (kto? co?)

2. Genitiv (dopełniacz) - opowiada na pytanie: wessen? (czyj? kogo? czego?)

3. Dativ (celownik) - odpowiada na pytanie: wem? wo? (komu? czemu?, gdzie?)

4. Akkusativ (biernik) odpowiada na pytanie: wen? was? wohin? (kogo? co? dokąd?)

W języku niemieckim istnieją trzy odmiany rzeczowników:

Odmiana słaba - die schwache Deklination

Odmiana mocna - die starke Deklination

Odmiana nieregularna - die Unregelmäßige Deklination

Odmiana słaba - die schwache Deklination

Do odmiany słabej należą najczęściej rzeczowniki rodzaju żeńskiego
oraz niewielka liczba rzeczowników rodzaju męskiego.
Charakterystyczna dla tej odmiany jest końcówka -n lub -en w liczbie mnogiej,
a w wypadku rzeczowników rodzaju męskiego również w liczbie pojedynczej,

z wyjątkiem mianownika.
Rzeczowniki odmieniające się w ten sposób nie mają przegłosu w liczbie mnogiej.

Rodzaj żeński -Femininum

Liczba pojedyncza - Singular Liczba mnoga - Plural

Nominativ die Frau die Frauen

Genitiv der Frau der Frauen

Dativ der Frau den Frauen

Akkusativ die Frau die Frauen

Według powyższej reguły odmieniają się prawie wszystkie rzeczowniki rodzaju żeńskiego
z wyjątkiem około 30 podlegającej odmianie mocnej,
np.: die Nacht, die Wand, die Mutter, die Tochter.

Rodzaj męski -Maskulinum

Liczba pojedyncza - Singular Liczba mnoga - Plural

N. der Student die Studenten

G. des Studenten der Studenten

D. dem Studenten den Studenten

A. den Studenten die Studenten

Według powyższej reguły odmieniają się następujące rzeczowniki rodzaju męskiego:

- kończące się na -e:

der Junge, der Kollege, der Beamte, der Zeuge, itd.

- pochodzenia obcego o akcentowanych sylabach końcowych:

der Dozent, der Assistent, der Soldat, der Tourist

- często inne, zazwyczaj jednosylabowe czasowniki

der Mensch, der Bauer, der Held, der Prinz

Odmiana mocna -die starke Deklination

Do tej odmiany zaliczamy większość rzeczowników rodzaju męskiego i nijakiego
oraz małą grupę rzeczowników rodzaju żeńskiego.
Charakterystyczna dla tej odmiany jest końcówka -(e)s w dopełniaczu dla rodzaju męskiego
i nijakiego w liczbie pojedynczej.
W liczbie mnogiej rzeczowniki mają końcówki -e, -er, -s lub nie mają końcówki,
często występuje przegłos.

Rodzaj męski - Maskulinum

Liczba pojedyncza -Singular Liczba mnoga - Plural

N. der Schüler die Schüler

G. des Schülers der Schüler

D. dem Schüler den Schülern

A. den Schüler die Schüler

Rodzaj nijaki -Neutrum

Liczba pojedyncza - Singular Liczba mnoga -Plural

N. das Kind die Kinder

G. des Kindes der Kinder

D. dem Kind den Kindern

A. das Kind die Kinder

Rodzaj żeński -Femininum

Liczba pojedyncza - Singular Liczba mnoga - Plural

N. die Tochter die Töchter

G. der Tochter der Töchter

D. der Tochter den Töchtern

A. die Tochter die Töchter

Odmiana nieregularna - die Unregelmäßige Deklination

Odmiana ta obejmuje niewielką liczbę rzeczowników rodzaju męskiego i nijakiego,
mających w dopełniaczu liczby pojedynczej końcówkę odmiany mocnej -(e)s,
a w mianowniku liczby mnogiej końcówki odmiany słabej -(e)n.

Rodzaj męski - Maskulinum

Liczba pojedyncza - Singular Liczba mnoga - Plural

N. der Lektor die Lektoren

G. des Lektors der Lektoren

D. dem Lektor den Lektoren

A. den Lektor die Lektoren

Rodzaj nijaki - Neutrum

Odmiana ta obejmuje:

- rzeczowniki o kończące się na -or:

der Doktor, der Rektor, der Direktor, der Motor

- rzeczowniki pochodzenia łacińskiego kończące się na -um, -ium :

das Museum, das Zentrum, das Studium, das Gymnasium

Liczba pojedyncza - Singular Liczba mnoga -Plural

N. das Hemd die Hemden

G. des Hemdes der Hemden

D. dem Hemd den Hemden

A. das Hemd die Hemden

RODZAJNIK

W języku niemieckim wyróżniamy rodzajnik nieokreślony (der unbestimmte Artikel)
ein dla rodzaju męskiego i nijakiego
oraz eine dla rodzaju żeńskiego,
a także rodzajnik określony (der bestimmte Artikel) - der, die, das dla liczby pojedynczej
i die dla liczby mnogiej.

Rodzajnik nieokreślony nie posiada liczby mnogiej.

Rodzajnik określony (der bestimmte Artikel)

Odmiana rodzajnika określonego

Maskulinum Femininum Neutrum Plural

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------

N. der die das die

G. des der des der

D. dem der dem den

A. den die das die

Rodzajnika określonego używa się:

1) przed rzeczownikami oznaczającymi bliżej określoną osobę lub rzecz,
o której była mowa w poprzednim zdaniu:

Dort steht ein Kind. Das Kind ist 6 Jahre alt.

Das ist die Kassette meines Freundes.

2) przed nazwiskami, imionami, nazwami miast, państw, oraz części świata,
ale tylko wtedy, gdy występują z przydawką:

das berühmte Rom

das alte Asien

3) przed nazwami krajów i krain geograficznych w rodzaju męskim i żeńskim
oraz występujących tylko w liczbie mnogiej:

die Schweiz, die Ukraine, der Libanon, die Niederlande

4) przed nazwami gór i rzek:

die Oder, der Rhein, die Nordsee

Rodzajnik nieokreślony (der unbestimmte Artikel)

Odmiana rodzajnika nieokreślonego

Maskulinum Femininum Neutrum

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------

N. ein eine ein

G. eines einer eines

D. einem einer einem

A. einen eine ein

Rodzajnika nieokreślonego używa się:

1) przed rzeczownikami, o których nic bliżej nie wiemy
lub o których mówi się po raz pierwszy:

Dort steht ein Auto. Das Auto ist gelb.

Dort sitzt ein Mann und lest eine Zeitung.

2) przed rzeczownikami występującymi po wyrażeniu es gibt:

Hier gibt es ein Restaurant.

3) często w porównaniach:

Er schreibt wie ein Dichter.

Opuszczanie rodzajnika (die Nichtwendung des Artikels)

Rodzajnika nie używa się:

1) przed imionami i nazwiskami:

Das ist Olaf.

2) przed nazwami większości krajów i miast:

Wir fahren nach Italien.

3) przy rzeczownikach oznaczających zawód lub zajęcie:

Ich arbeite als Automechaniker.

4) po wyrazach określających ilość, miarę i wagę:

Ein Liter Milch bitte.

Dort geht eine Gruppe Touristen.

5) przed bliżej nieokreślonymi rzeczownikami materiałowymi:

Das Regal ist aus Glas und Aluminium.

6) po przysłówkach viel, wenig, etwas:

Man soll viel Gemüse essen.

7) często w przysłowiach i zwrotach:

Tag und Nacht arbeiten.

Ende gut alles gut.

ZAIMEK

http://www.gm2lubartow.pl/niemiecki/Zaimki.pdf

Zaimek jest częścią mowy zastępującą rzeczownik, przymiotnik oraz liczebnik.

Wyróżniamy następujące rodzaje zaimków:

1) Zaimek osobowy (das Personalpronomen) - ich, du, er, wir...

Zaimki osobowe odmieniają się nieregularnie,
tzn. każdy przypadek tworzony jest od innego rdzenia.

Liczba pojedyncza (Singular)

N. ich du er sie es

G. meiner deiner seiner ihrer seiner

D. mir dir ihm ihr ihm

A. mich dich ihn sie es

Liczba mnoga (Plural)

N. wir ihr Sie sie

G. unser eurer Ihrer ihrer

D. uns euch Ihnen ihnen

A. uns euch Sie sie

2) Zaimek nieosobowy (das unpersönliche Pronomen) - es
es regnet, es gibt, es kommt, es friert...

https://niemieckipodstawy.blogspot.com/2013/12/lekcja-13-zaimek-nieosobowy.html

Zaimek nieosobowy es jest bardzo często używany w języku niemieckim.
Oznacza nie tylko 3 osobę liczby pojedyńczej, ale zastepuje rzeczownik rodzaju nijakiego np.:

Das buch ist teuer. Es kostet...

występuje również jako podmiot przed czasownikami wyrażajacymi odczucia i postrzeganie w sytuacjach, gdy osoba jest nieznana, np.:
Es freut mich/uns... - Cieszy mnie/nas
Es wird mir schlecht. - Robi mi się niedobrze.
Es klopft. - Słychać pukanie do drzwi.

przed czasownikami wyrażąjacymi zjawiska przyrody:
Es regnet. – Pada deszcz.
Es schneit. - Pada śnieg.
Es blitzt.- Błyska się.
Es ist kalt. - Jest zimno.

w wyrażeniach i zwrotach:
Wie geht es dir? – Jak się masz?
Es geht mir gut. - Dobrze mi się wiedzie.
Es wird spät. – Robi się póżno.

Zaimek ten pojawia się w bardzo popularnej w języku niemieckim konstrukcji es gibt,
która oznacza jest, istnieje, znajduje się.

Rzeczownik po tej konstrukcji jest zawsze w bierniku (Akk) np.:

Es gibt eine Kirche in der Stadt. – W tym mieście jest jeden kościół.
In der Stadt gibt es ein Theater und ein Museum. – W mieście jest teatr i muzeum.

Innym zaimkiem nieosobowym jest man – bardzo często tłumaczymy go na polski jako „się´”.
Tego zaimka używamy, kiedy wykonawca czynności nie jest bliżej znany, bądż gdy zdanie ma charakter neutralny i jest pewnego rodzaju uogólnieniem.

Zaimek man łączy się´ z 3. osobą liczby pojedynczej. Przyjrzyjmy się przykładowym zdaniom z użciem tego zaimka:
Mit diesem Bus fährt man bis zum Flughafen. – Tym autobusem jedzie się do lotniska.
Man sieht, dass die Situation sich verbessert. – Widać, że sytuacja się polepsza.

3) Zaimek dzierżawczy (das Possessivpronomen) - mein, dein, ihr, unser, euer...

Zaimki dzierżawcze spełniają w zdaniu najczęściej rolę przydawki i zastępują rodzajnik.

Zaimek dzierżawczy odmienia się w liczbie pojedynczej jak rodzajnik nieokreślony ein, eine, ein,
natomiast w liczbie mnogiej jak rodzajnik określony - otrzymują końcówkę -e.

der die das die

ich mein Füller meine Seife mein Heft meine Hefte

du dein deine dein deine

er sein seine sein seine

sie ihr ihre ihr ihre

es sein seine sein seine

wir unser unsere unser unsere

ihr euch eure euer eure

sie ihr ihre ihr ihre

Sie Ihr Ihre Ihr Ihre

4) Zaimek zwrotny (das Reflexivpronomen) - sich

ich kämme mich;

http://niemiecki.crib.pl/niemiecki/czasowniki-zwrotne-die-reflexiven-verben-w-bierniku-%28akkusativ%29-i-celowniku-%28dativ%29-w-niem

Die reflexiven Verben, czyli czasowniki zwrotne w języku niemieckim są tematem bieżącego kursu.
Niemiecki czasownik zwrotny ma następujące własności:

składa się z czasownika głównego i zaimka zwrotnego ,,sich” (się)
zaimek zwrotny może występować w bierniku kogo?, co?(Akkusativ) lub w celowniku komu?, czemu?(Dativ)
dobór zaimka zwrotnego zależny jest od osoby i liczby podmiotu, odmiennie niż w naszym języku polskim,
w którym ten sam zaimek zwrotny ,,się” lub ,,sobie” odnosi się do wszystkich osób!
W języku niemieckim inaczej niż w polskim zaimek zwrotny sich w bezokoliczniku poprzedza czasownik (np. sich kämmen - czesać się).
zaimek zwrotny sich w bierniku (Akkusativ) tłumaczymy jako "się",
natomiast sich w celowniku(Dativ) tlumaczymy na polski jako "sobie"

Tabela przedstawia odmianę czasownika ,,sich” się i ,,sich” sobie w bierniku i celowniku

Dopełnienie zaimkowe w bierniku - Akkusativ ,,sich” (się)		Dopełnienie zaimkowe w celowniku Dativ ,,sich” - (sobie)
ich (ja)	mich	ich (ja)	mir
du (ty)	dich	du (ty)	dir
er/sie/es (on,ona,ono)	sich	er/sie/es (on,ona,ono)	sich
wir (my)	uns	wir (my)	uns
ihr (wy)	euch	ihr (wy)	euch
Sie (państwo, pani)	sich	Sie (państwo, pani)	sich

- Er wäscht sich.                   (On się myje.)                     – biernik - Akkusativ
- Er wäscht sich die Hände.     On myje sobie ręce.)            – celownik - Dativ
- Ich ziehe mich an.               (Ja się ubieram.)                 - biernik - Akkusativ
- Ich ziehe mir das Kleid an.     (Ja ubieram sobie sukienkę.) – celownik- Dativ
Przykłady odmiany czasownika zwrotnego z biernikiem:
- Ich kämme mich.     (Czeszę się.)
- Du kämmst dich.   (Ty czeszesz się)
- Er kämmt sich.         (On czesze się)

Przykłady odmiany czasownika zwrotnego z celownikiem

- Ich kämme mir die Haare.     (Ja czeszę sobie włosy.)
- Du kämmst dir die Haare.   (Ty czeszesz sobie włosy.)
- Es kämmt sich die Haare.     (On czesze sobie włosy.)

Do podstawowych czasowników zwrotnych w języku niemieckim należą między innymi:

sich waschen – myć się
sich beeilen - pośpieszyć się
sich befinden - znajdować się
sich verabschieden- pożegnać się
sich beschäftigen - zajmować się
sich entschuldigen - przepraszać
sich unterhalten - rozmawiać
sich verabschieden - pożegnać się
sich etw. leisten- pozwolić sobie na coś
sich verspäten - spóźniać się
sich vorstellen - przedstawiać się lub sobie

sich erholen - odpoczywać
sich freuen - cieszyć się
sich fühlen - czuć się
sich interessieren - interesować się
sich kämmen - czesać się
sich rasieren - golić się
beeilen- spieszyć się
sich setzen - siadać
sich treffen - spotykać się
sich etw. wünschen - coś sobie życzyć

Niemieckie czasowniki zwrotne nie zawsze odpowiadają czasownikom w języku polskim
Do nich należą: sich setzen (siadać) , sich unterhalten (rozmawiać), sich bedanken (dziękować), sich erholen (wypoczywać), sich sehnen (tęsknić).
Przykłady:
Sie erholt sich nach der Arbeit.    Ona odpoczywa po pracy.
Sie setzt sich an den Tisch.        Ona siada do stołu.

Uwaga! Nie wszystkie czasowniki zwrotne w języku polskim są również zwrotne w języku niemieckim
Do nich należą:
spielen (bawić się), lernen (uczyć się), enden (kończyć się), beginnen (zaczynać się), gelingen (udać się),
gefallen (podobać się), lachen (śmiać się), heiβen (nazywać się), zustimmen (zgodzić się).
Przykłady:
Asia lernt Karten spielen.                Asia uczy się grać w karty.
Tobias spielt Ball.                        Tobiasz bawi się piłką.
Der Film endet in 20 Minuten.        Film kończy się za 20 minut.

Uwaga! Typowym błędem jest nie odmienianie zaimka zwrotnego "sich" przez osoby wstawiając go w zdanie jak w przykładzie poniżej:

Zdanie złe: Ich wasche sich immer mit kaltem Wasser.
Dobrze: Ich wasche mich immer mit kaltem Wasser. (zawsze myję się zimną wodą)
Podpowiedź: Zaimek zwrotny musi zostać użyty w 1. osobie.

Zaimek wzajemności einander występuje często w połączeniu z przyimkami: mit, von, durch, neben...

Podstawowym zaimkiem wzajemności jest zaimek einander, który oznacza sobie lub wzajemnie:

Sie geben einander die Hand.

Sie grüßen sich miteinander.

Sie vertrauen einander. (Oni ufają sobie.)

Zaimek ten często łączymy z różnymi przyimkami:
Die Kinder haben brav miteinander gespielt. (Dzieci bawiły się grzecznie ze sobą.)
Sie waren sehr freundlich zueinander. (Oni byli bardzo uprzejmi wobec siebie.)
Die Verliebten haben sich lange voneinander verabschiedet. (Zakochani długo żegnali się ze sobą.)

5) Zaimek wskazujący (das Demonstrativpronomen) - dieser, der, jener, derselbe, derjenige, dergleiche, solcher

http://www.twojniemiecki.pl/gramatyka/zaimek-wskazujacy-das-demonstrativpronomen.html

SINGULAR				PLURAL
	MASKULINUM	FEMININUM	NEUTRUM	PLURAL
NOM.	dieser Hund	diese Tasche	dieses Kind	diese Kinder
GEN.	dieses Hundes	dieser Tasche	dieses Kindes	dieser Kinder
DAT.	diesem Hund	dieser Tasche	diesem Kind	diesen Kindern
AKK.	diesen Hund	diese Tasche	dieses Kind	diese Kinder

Przykłady użycia zaimka wskazującego

Dieser Mann heißt Aleks. (Ten człowiek nazywa się Aleks.)

Diese Frau ist meine Mutter. (Ta kobieta jest moją mamą.)

Diese Leute haben Zeit. (Ci ludzie mają czas.)

Dieser Hund ist meiner. (Ten pies jest mój.)

Ich kenne diesen Jungen. (Znam tego chłopca.)

Dieses Flugzeug ist kaputt. (Ten samolot jest popsuty.)

Dieser Kuli ist deiner. (Ten długopis jest twój.)

6) Zaimek nieokreślony (das Indefinitpronomen) - man, jemand, niemand, etwas, nichts,viel, wenig:

Man spricht hier deutsch.

Jemand hat mir das erzählt.

Nein, ich habe mit niemandem gesprochen.

Ich kaufe mir etwas schönes

7) Zaimek pytający (das Interrogativpronomen)

- wer? was? welcher? welche? welches? was für ein? was für eine?

1 wer? was? kto? co?

2 wessen? czyj?

3 wem? komu?

4 wen? was? kogo? co?

W języku niemieckim rozróżniamy następujące zaimki pytające:

-wer – kto Wer spielt Klavier?

-was – co             Was willst du heute machen?
-was für ein, was für eine, was für… – jaki, jakie, jaka, jakie;
Was für einen Badeanzug möchtest du?
-wessen – czyj, czyja, czyje     Wessen Gepäck ist das?
-wem – komu       Wem schenkst du die Ohrringe?
-wen – kogo         Wen lädst du zur Party ein?
-welcher, welche, welches, welche? – jaki, jaka, jakie;
Welcher Tag ist heute?
-wie – jak             Wie komme ich zur Post?
-wie lange – jak długo     Wie lange arbeiten Sie hier?
-wie viel – ile (rzeczowniki w l.poj.)     Wie viel Zeit hast du jetzt?
-wie viele – ile (rzeczowniki w l.mn.)     Wie viele Computerspiele habt ihr?
-wo – gdzie           Wo wohnt deine Tante?
-wann – kiedy         Wann kommt ihr zurück?
-woher – skąd         Woher kommst du?
-wohin – dokąd         Wohin fahrt ihr in den Sommerferien?
-warum – dlaczego Warum weint sie?

https://podstawyniemieckiego.pl/zaimki-pytajace-po-niemiecku/

Przykłady

Was ist das? – Co to jest?
Wer ist es? – Kto to jest?
Wo bin ich? – Gdzie ja jestem?
Wann treffen wir uns? – Kiedy się spotkamy? (godzina i termin)
Wie ist deine Telefonnummer? – Jaki jest twój numer telefonu?
Woher kommst du? – Skąd pochodzisz?
Welche Fremdsprachen sprichst du? – Którym językiem obcym sie posługujesz?
Wie lange arbeitest du? – Jak długo pracujesz?
Wohin fährst du in den Ferien? – Dokąd jedziesz w wakacje?
Warum gehst du nicht? – Dlaczego nie idziesz?

Jak wygląda budowa pytania z zaimkiem pytającym?

Na pierwszym miejscu jest zaimek pytający, zaraz za nim czasownik w formie osobowej, a następnie pozostała część zdania:

8) Zaimek względny (das Relativpronomen) - der, die, das, welcher, welches:

jest on używany przy budowie zdań przydawkowych.

Liczba pojedyncza - SINGULAR Liczba mnoga - PLURAL

rodzaj męski rodzaj żeński rodzaj nijaki

N der (welcher) die das (welches) die (welche)

G dessen deren dessen deren

D dem (welchem) der (welcher) dem (welchem) denen (welchem)

A den (welchen) die (welche) die (welche) die (welche)

LICZEBNIK

Liczebniki główne (die Kardinalzahlen)

Liczebniki główne piszemy małą literą z wyjątkiem trzech, które są rzeczownikami:
die Null, die Million, die Milliarde.

1 - eins 5 - fünf 9 - neun

2 - zwe 6 - sechs 10 - zehn

3 - drei 7 - sieben 11 - elf

4 - vier 8 - acht 12 - zwölf

Liczebniki główne od 13 do 19 tworzy się z liczebników jednostkowych + zehn, np.:

drei + zehn = dreizehn

vier + zehn = vierzehn

sechs + zehn = sechzehn

Liczebniki główne oznaczające dziesiątki tworzy się z liczebników jednostkowych
+ końcówka -zig:

20 - zwanzig 100 - hundert

30 - dreißig 1000 - tausend

40 - vierzig

50 - fünfzig

60 - sechzig

70 - siebzig

80 - achtzig

90 - neunzig

Liczebniki główne od 21 do 99
są złożeniami liczebników jednostkowych i dziesiętnych, według poniższego schematu:

liczebnik jednostkowy + und + liczebnik dziesiętny, np.:

22 - zweiundzwanzig

46 - sechsundvierzig

Wyrazy te pisze się zawsze łącznie uwzględniając także człony zawierające setki i tysiące:

123 - (ein)hundertdreiundzwanzig

1321 - (ein)tausenddreihunderteinundzwanzig

Liczebniki porządkowe (die Ordnungszahlen)

Liczebniki porządkowe od 1 - 19 tworzy się poprzez dodanie do liczebnika głównego przyrostka -te:
der zweite, das vierte, die elfte.

Są tu jednak pewne wyjątki: eins - der erste, drei - der dritte, acht - der achtte).

Liczebniki porządkowe od 20 tworzy się przez dodanie do liczebnika głównego
przyrostka -ste:
der, die, das zwanzigste, zweiundzwanzigste, itp.

PRZYMIOTNIK

Odmiana Przymiotnika z rodzajnikiem określonym

(die Deklination des Adjektivs mit dem bestimmten Artikel)

Przy odmianie przymiotnika z rodzajnikiem określonym występują tylko dwie końcówki:
-e w mianowniku rodzaju męskiego, żeńskiego,
w bierniku rodzaju żeńskiego i nijakiego w liczbie pojedynczej
oraz -en w pozostałych przypadkach liczby pojedynczej i mnogiej.

Rodzaj męski (Maskulinum)

N. der alte Mann

G. des alten Mannes

D. dem alten Mann

A. den alten Mann

Rodzaj nijaki (Neutrum)

N. das kleine Kind

G. des kleinen Kind

D. dem kleinen Kind

A. das kleine Kind

Rodzaj żeński (Femininum)

N. die schöne Frau

G. der schönen Frau

D. der schönen Frau

A. die schöne Frau

Liczba mnoga (Plural)

N. die bunten Kleider

G. der bunten Kleider

D. den bunten Kleidern

A. die bunten Kleider

Według powyższego wzoru odmieniają się również przymiotniki
po następujących zaimkach:

dies-, jen-, welch-, solch-, manch-, sämtlich-, jed-, derselbe, dasselbe, dieselbe,
dieselben, derjenige, dasjenige, diejenige, diejenigen
oraz występujące tylko w liczbie mnogiej po alle, beide, keine
oraz po wszystkich zaimkach dzierżawczych.

Odmiana przymiotnika z rodzajnikiem nieokreślonym

(die Deklination des Adjektivs mit dem unbestimmten Artikel)

Przy odmianie przymiotnika z rodzajnikiem nieokreślonym
biernik liczby pojedynczej przyjmuje końcówki
-en (rodzaj męski),
-es (rodzaj nijaki),
-e (rodzaj żeński) .

W pozostałych przypadkach liczby pojedynczej przymiotniki otrzymują końcówkę -en.

Rodzaj męski (Maskulinum)

N. ein alter Mann

G. eines alten Mannes

D. einem alten Mann

A. einen alten Mann

Rodzaj nijaki (Neutrum)

N. ein kleines Kind

G. eines kleinen Kindes

D. einem kleinen Kind

A. ein kleines Kind

Rodzaj żeński (Femininum)

N. eine schöne Frau

G. einer schönen Frau

D. einer schönen Frau

A. eine schöne Frau

Przymiotniki poprzedzone zaimkiem dzierżawczym (mein, dein, sein, ...)
oraz zaimkiem nieokreślonym kein, keine
odmieniają się w liczbie pojedynczej jak po rodzajniku nieokreślonym

Odmiana przymiotnika bez rodzajnika

(die Deklination des Adjektivs ohne Artikel)

Przymiotniki odmieniające w ten sposób otrzymują we wszystkich przypadkach końcówki rodzajnika nieokreślonego
z wyjątkiem dopełniacza liczby pojedynczej rodzaju męskiego i nijakiego, gdzie przymiotniki mają końcówkę -en.

Rodzaj męski (Maskulinum)

N. alter Mann

G. alten Mannes

D. altem Mann

A. alten Mann

Rodzaj nijaki (Neutrum)

N. kleines Kind

G. kleinen Kindes

D. kleinem Kind

A. kleines Kind

Rodzaj żeński (Femininum)

N. schöne Frau

G. schönen Frau

D. schönen Frau

A. schöne Frau

N. bunte Kleider

G. bunter Kleider

D. bunten Kleidern

A. bunte Kleider

Podobne odmieniają się przymiotniki po liczebnikach i zaimkach nieokreślonych:
viel, wenig, etwas, nichts, mehr, manch, solch, welch w liczbie pojedynczej
oraz: viele, einige, etliche, einzelne, mehrere, wenige w liczbie mnogiej.

Stopniowanie przymiotników

W języku niemieckim przymiotnik ma trzy stopnie:

1) równy (der Positiv)

2) wyższy (der Komparativ)

3) najwyższy (der Superlativ)

W stopniu równym przy porównaniach używamy spójników so...wie lub ebenso...wie, natomiast w stopniu wyższym spójnika als.

Przy porównaniu przymiotników używa się przyimka von.

Positiv schön schnell

Komparativ schöner schneller

Superlativ der, die, das schönste der, die, das schnellste

Przymiotniki o stopniowaniu nieregularnym:

gut besser der, die, das beste

hoch höher der, die, das höchste

viel mehr der, die, das meiste

nah näher der, die, das nächste

wenig weniger der, die, das wenigste

wenig minder der, die, das mindeste

PRZYSŁÓWEK

W języku niemieckim stopniują się przed wszystkim przysłówki odprzymiotnikowe.

Stopnie przysłówka odpowiadają stopniom przymiotnika.

Stopień wyższy (Komparativ) tworzymy dodając końcówkę -er

np. billig (tanio) billiger (taniej)

Stopień najwyższy (Superlativ) tworzymy dodając końcówkę -(e)sten
a przed przysłówkiem stawiamy słowa am

am billigsten (najtaniej)

Niektóre przysłówki tworzą stopień najwyższy z końcówką -ens lub -st bez am

Np. höchstens (najwyżej)

Niektóre czasowniki tworzą stopień wyższy i najwyższy z przegłosem:

lang - länger - am längsten

Najważniejsze przysłówki nieregularne:

oft (często) - häufiger - am häufigsten

gern (chętnie) - lieber - am liebsten

viel (dużo) - mehr - am meisten

gut (dobrze) - besser - am besten

CZASOWNIK

Czas teraźniejszy – Präsens

http://www.twojniemiecki.pl/gramatyka/czas-terazniejszy-prasens.html

Czas teraźniejszy wyraża czynność trwającą, jakiś aktualny stan rzeczy.
W języku niemieckim służy on również do wyrażania przyszłości.
Zdanie w czasie teraźniejszym składa się z odmienionej formy czasownika,
który stoi na drugim miejscu w zdaniu oraz pozostałych dopełnień.

Odmiana czasowników słabych - Konjugation der schwachen Verben

Liczba pojedyncza (Singular) Liczba mnoga (Plural)

ich frage wir fragen

du fragst ihr fragt

er, sie, es fragt sie, Sie fragen

Odmiana czasowników mocnych Konjugation der starken Verben

Czasowniki mocne często zmieniają w 2 i 3 osobie liczby pojedynczej samogłoski rdzenne.

Liczba pojedyncza (Singular) Liczba mnoga (Plural)

ich gebe habe bin wir geben haben sind

du gibst hast bist ihr gebt habt seid

er, sie, es gibt hat ist sie, Sie geben haben sind

ich fahre wir fahren

du fährst ihr fahrt

er, sie, es fährt sie, Sie fahren

Odmiana czasowników posiłkowych
sein (byc), werden (stawać się, zostać), haben (mieć)
- Konjugation der Hilfsverben sein, werden, haben

ich bin ich werde ich habe

du bist du wirst du hast

er, sie, es ist er, sie, es wird er, sie, es hat

wir sind wir werden wir haben

ihr seid ihr werdet ihr habt

sie, Sie sind sie, Sie werden sie, Sie haben

Czasownik sein (być) jest niezaprzeczalnie czasownikiem podstawowym.
Jest on jednym z trzech czasowników posiłkowych (obok haben i werden) i odmienia się nieregularnie.
Zapamiętanie jego odmiany jest podstawą – początkiem nauki niemieckiego.
Umożliwia, już na samym początku edukacji, zbudowanie wielu przydatnych zdań, np.:

Ich bin Polin. (Jestem Polką.)
Du bist aus Paris. (Ty jesteś z Paryża.)
Richard ist müde. (Ryszard jest zmęczony.)
Anton und Peter sind fleißig. (Antoni i Piotr są pracowici.)
Er ist 20 Jahre alt. (On ma 20 lat.)
Wo ist das Buch? (Gdzie jest książka?)

Czasownik haben (mieć) jest drugim czasownikiem podstawowym.
Jest on przydatny nie tylko do tworzenia czasu przeszłego Perfekt i Plusquamperfekt,
ale również do tworzenia strony biernej.

Ich habe zwei Kulis. (Mam dwa długopisy.)
Du hast 200 Euro. (Ty masz 200 Euro.)
Er hat keinen Bruder. (On nie ma brata.)
Wir haben Angst. (My mamy stracha. -> My się boimy.)

Czasowniki modalne - Modalverben

W języku niemieckim wyróżniamy 6 czasowników posiłkowych trybu.
Określają one sposób realizacji wyrażanych przez nie czynności.

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------

dürfen können mögen müssen sollen wollen

mieć pozwolenie móc chcieć, lubić musieć mieć obowiązek chcieć

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------

ich darf kann mag muss soll will

du darfst kannst magst musst sollst willst

sie darf kann mag muss soll will

wir dürfen können mögen müssen sollen wollen

ihr dürft könnt mögt müsst sollt wollt

sie

Sie dürfen können mögen müssen sollen wollen

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Czasowniki złożone - zusammengesetzte Verben

Czasowniki złożone dzielą się na nierozdzielnie i rozdzielnie złożone.

O tym czy dany czasownik jest złożony rozdzielnie czy nierozdzielnie decyduje akcent
oraz fakt, czy przedrostek ma samodzielne znaczenie,
czy też może występować tylko w połączeniu z czasownikiem.

Przedrostek w formach osobowych czasowników złożonych rozdzielnie
oddziela się od tematu i zostaje umieszczony na końcu zdania.

Czasowniki nierozdzielnie złożone - untrennbar zusammengesetzte Verben

Są to czasowniki z następującymi przedrostkami:

be- bekommen dostawać

ge- gehören należeć

emp- empfehlen polecać

ent- entstehen powstawać

er- erklären wyjaśniać

miß- mißtrauen nie ufać

ver- verstehen rozumieć

zer- zerstören niszczyć, burzyć

Czasowniki rozdzielnie złożone - trennbar zusammengesetzte Verben

Czasowniki rozdzielnie złożone składają się z przedrostków,
które są akcentowane i mogą mieć samodzielne znaczenie, oraz czasowników głównych.

Najczęściej spotykanymi przedrostkami wchodzącymi w skład czasowników rozdzielnych są:

ab- abfahren nach- nachlaufen

an- ankommen statt- stattfinden

auf- aufmachen teil- teilnehmen

aus- ausgeben vor- vorstellen

ein- einführen weg- weggehen

fort- fortsetzen zu- zumachen

her- herstellen zurück - zurückkehren

hin- hingehen zusammen- zusammenfassen

Czasowniki zwrotne - reflexive Verben

Czasowniki zwrotne łączą się z dopełnieniem zaimkowym w bierniku lub w celowniku.

Dobór zaimka zwrotnego zależny jest od osoby i liczby podmiotu.

ich kämme mich wir kämmen uns

du kämmst dich ihr kämmt euch

er Sie kämmen sich

sie kämmt sich sie

ich kämme mir das Haar wir kämmen uns das Haar

du kämmst dir das Haar ihr kämmt euch das Haar

er kämmt sich das Haar sie kämmen sich das Haar

Imiesłów czasu przeszłego Partizip Perfekt oder Partizip II

Dla czasowników słabych formę Partizip tworzymy poprzez dodanie do tematu czasownika przedrostka ge- oraz końcówki -t, np.:

suchen - gesucht

kaufen - gekauft

Czasowniki nierozdzielnie złożone ( np. besuchen ) oraz czasowniki zakończone na -ieren (np. korrigieren, studieren)
tworzą tę formę bez przedrostka ge-.

Ge- w czasownikach rozdzielnie złożonych wchodzi pomiędzy przedrostek i temat czasownika.

Formy Partizip dla podstawowych czasowników mocnych zawiera tabela form.

Czas przeszły Perfekt – czas przeszły dokonany
http://www.twojniemiecki.pl/gramatyka/czas-przeszly-perfekt-das-perfekt.html

Opisuje on czynności zakończone w przeszłości, które swoje skutki mają teraz.
Używany jest również w rozmowach bezpośrednich, w sytuacjach codziennych,
kiedy opowiadamy o sobie lub innych osobach, a nawet użyjemy go w zdaniach czasowych,
w odniesieniu do przyszłości, jeśli będziemy chcieli podkreślić, że czynność będzie dopiero wykonana.

Czasu przeszłego Perfekt używamy przede wszystkim w języku mówionym:
rozmowach i dialogach

Perfekt jest czasem złożonym i tworzy się go za pomocą
-   czasownika posiłkowego "sein"
     dla czasowników wyrażających ruch, zmianę stanu
     oraz dla czasowników sein, werden, bleiben
lub
- czasownika "haben"   - dla pozostałych czasowników
    oraz formy Partizip Perfekt

................ + haben/sein + ................ + Partizip Perfekt.

Ich habe das Frühstück gemacht. - Zrobiłem śniadanie

Ich bin nach Deutschland gefahren. - Pojechałem do Niemiec

Anne hat heute Einkäufe für das Wochenende gemacht. Anna zrobiła dziś zakupy na weekend.

Wir sind mit dem Auto gefahren. (Przyjechaliśmy/jechaliśmy samochodem.)

Ich habe zwei Bücher gelesen. - Ja przeczytałem/łam dwie książki.

Czas przeszły Imperfekt ( Präteritum ) – czas przeszły niedokonany

http://www.twojniemiecki.pl/gramatyka/czas-przeszly-imperfekt-das-imperfekt.html

Użyjemy tego czasu, jeśli chcemy coś opowiedzieć, zrelacjonować lub opisać wydarzenia z przeszłości.
Ich war gestern vier Stunden in der Arbeit. (Byłam/byłem wczoraj w pracy 4 godziny.)
Du hattest keine Zeit für mich. (Ty nie miałeś/miałaś czasu dla mnie.)
Er fragte nach dem Weg. (On zapytał o drogę.)
Der Unterricht begann um 9 Uhr. (Lekcja rozpoczęła się o 9.)
Wir luden viele Gäste zum Geburtstag ein. (Zaprosiliśmy wielu gości na urodziny.)
Ihr spracht mit ihm eine Stunde. (Rozmawialiście z nim godzinę.)
Ich schlief gestern sehr gut. (Spałam wczoraj bardzo dobrze.)
Sie gingen ins Kino mit Anna. (Oni poszli do kina z Anną.)

Odmiana dla czasowników regularnych:

fragen - pytać

ich fragte wir fragten

du fragtest ihr fragtet

er /sie / es fragte sie / Sie fragten

Czasowniki, których temat kończy się na -d , -t, oraz grupę spółgłosek,
z których ostatnia to -m lub -n (np. öffnen)
pomiędzy temat i końcówkę dodaje się e.

ich öffnete

du arbeitetest

Czasowniki nieregularne (unregelmäßige Verben)

Czasowniki te zmieniają swój temat:

fahren - jechać

ich fuhr wir fuhren

du fuhrst ihr fuhrt

er fuhr sie fuhren

Inne czasowniki znajdują się w tabeli form podstawowych.

Czas przyszły ( Futur )

Czas przyszły Futur tworzymy za pomocą czasownika posiłkowego werden
i bezokolicznika.

Ich werde nächstes Jahr an die See fahren. - W następnym roku pojadę nad morze.

W języku niemieckim wyróżniamy dwa czasy, które odnoszą się do przyszłości: (Futur I i Futur II.
Aby utworzyć formy obydwu czasów przyszłych musimy znać odmianę czasownika posiłkowego „werden” (stawać się):
ich werde
du wirst
er/sie/es wird
wir werden
ihr werdet
sie/Sie werden

Czas przyszły Futur I:

Futur I jest czasem przyszłym złożonym z:
• czasownika posiłkowego „werden”, odmienionego przez osoby i stojącego na drugim miejscu w zdaniu,
• i drugiego czasownika, w formie bezokolicznika na końcu zdania.

Ich werde in die Türkei fahren.       (Pojadę do Turcji.)
Wir werden am Wochenende ins Kino gehen.        (Pójdziemy w weekend do kina.)

Czas Futur I w języku niemieckim wyraża czynności, które mają się odbyć w przyszłości faktycznie lub tylko przypuszczalnie.
Nie zapominajmy jednak, że najczęściej czas przyszły w języku niemieckim wyrażany jest poprzez czas teraźniejszy (Präsens).

Ich werde morgen zu dir kommen.    (Przyjdę do ciebie jutro.) (Futur I)
Ich komme morgen zu dir.     (Przyjdę do ciebie jutro) (Präsens)

Czas przyszły Futur II:

Czas niemiecki Futur II jest czasem przyszłym złożonym z:
• czasownika posiłkowego „werden”, odmienianego przez osoby i stojącego na drugim miejscu w zdaniu,
• i imiesłowu czasu przeszłego (Partizip Perfekt + bezokolicznik „haben” lub „sein”)
Czas Futur II jest rzadko używany. Jego zadaniem jest wyrażenie przekonania,
że dana czynność zakończy się w przyszłości lub nawet w momencie jej relacjonowania.

Bis Freitag werde ich das gemacht haben. (Do piątku będę mieć to zrobione)
Er wird den Bus bestimmt erreicht haben. (Napewno zdąży na autobus.)

Tryb rozkazujący ( Imperativ )

Tworzymy :

dla 2 osoby liczby .pojedynczej - poprzez odcięcie końcówki od tematu czasownika
( niekiedy dodaje się -e) oraz odrzucenie zaimka osobowego,

np.: du gibst - gib

du kaufst - kaufe

dla 1 osoby liczby mnogiej .przez inwersję

np.: wir singen - singen wir

dla 2 osoby l. mnogiej poprzez odrzucenie zaimka osobowego

np. ihr fahrt - fahrt

dla formy grzecznościowej przez inwersję

np. Sie lesen - lesen Sie

Tryb przypuszczający ( Konjunktiv II )

Tworzymy poprzez dodanie do formy Imperfekt przegłosu,
jeśli taka posiada samogłoski a, o, u oraz następujących końcówek:

------------------------------------------------

l.poj. l.mn.

------------------------------------------------

1. nähme 1.nähmen

2. nähmest 2.nähmet

3. nähmet 3. nähmen

------------------------------------------------

LISTA CZASOWNIKÓW NIEREGULARNYCH

Infinitiv - 3 os. Lp - Imperfekt - Partizip II - - Znaczenie

befehlen - befiehlt - befahl - befohlen (h) - rozkazać

backen - bäckt - buk/backte - gebacken (h) - piec

beginnen - beginnt - begann - begonnen (h) - zaczynać

beißen - beißt - biss - gebissen (h) - gryźć

bewegen - bewegt - bewog - bewogen (h) - nakłaniać

biegen - biegt - bog - gebogen (h) - giąć

bieten - bietet - bot - geboten (h) - oferować

binden - bindet - band - gebunden (h) - wiązać

bitten - bittet - bat - gebeten (h) - prosić

blasen - bläst - blies - geblasen (h) - dmuchać

bleiben - bleibt - blieb - geblieben (s) - zostać

braten - brät - briet - gebraten (h) - piec/smażyć

brechen - bricht - brach - gebrochen (h) - łamać

brennen - brennt - brannte - gebrannt (h) - palić się

bringen - bringt - brachte - gebracht (h) - przynosić

denken - denkt - dachte - gedacht (h) - myśleć

dürfen - darf - durfte - gedurft (h) - móc

empfangen - empfängt - empfing - empfangen (h) - przyjąć

empfehlen - empfiehlt - empfahl - empfohlen (h) - polecić

erschrecken - erschrickt – erschrak - erschrocken (s) - przestraszyć się

essen - isst - aß - gegessen (h) - jeść

fahren - fährt - fuhr - gefahren (s) - jechać

fallen - fällt - fiel - gefallen (s) - upadać

fangen - fängt - fing - gefangen (h) - chwytać

finden - findet - fand - gefunden (h) - znajdować

fliegen - fliegt - flog - geflogen (s) - latać

fliehen - flieht - floh - geflohen (s) - uciekać

fließen - fließt - floss - geflossen (s) - płynąć

fressen - frisst - fraß - gefressen (h) - pożerać

frieren - friert - fror - gefroren (h) - marznąć

geben - gibt - gab - gegeben (h) - dawać

gehen - geht - ging - gegangen (s) - iść

gewinnen - gewinnt - gewann - gewonnen (h)- wygrać

gießen - gießt - goss - gegossen (h) - lać

gleiten - gleitet - glitt - geglitten (s) - sunąć, ślizgać się

graben - gräbt - grub - gegraben (h) - kopać

greifen - greift - griff - gegriffen (h) - chwytać

haben - hat - hatte - gehabt (h) - mieć

halten - hält - hielt - gehalten (h) - trzymać

hängen - hängt - hing - gehangen (h) - wisieć

heben - hebt - hob - gehoben (h) - podnieść

heißen - heißt - hieß - geheißen (h) - nazywać się

helfen - hilft - half - geholfen (h) - pomagać

kennen - kennt - kannte - gekannt (h) - znać

klingen - klingt - klang - geklungen (h) - brzmieć

kommen - kommt - kam - gekommen (s) - przychodzić

können - kann - konnte - gekonnt (h) - móc

laden - lädt - lud - geladen (h) - ładować

lassen - lässt - ließ - gelassen (h) - zostawić

laufen - läuft - lief - gelaufen (s) - biec

leiden - leidet - litt - gelitten (h) - cierpieć

leihen - leiht - lieh - geliehen (h) - pożyczać

lesen - liest - las - gelesen (h) - czytać

liegen - liegt - lag - gelegen (h) - leżeć

lügen - lügt - log - gelogen (h) - kłamać

messen - misst - maß - gemessen (h) - mierzyć

mögen - mag - mochte - gemocht (h) - lubić

müssen - muss - musste - gemusst (h) - musieć

nehmen - nimmt - nahm - genommen (h) - brać

nennen - nennt - nannte - genannt (h) - nazywać

raten - rät - riet - geraten (h) - radzić

reißen - reißt - riss - gerissen (h) - rwać

reiten - reitet - ritt - geritten (s) - jeździć konno

rennen - rennt - rannte - gerannt (s) - pędzić

riechen - riecht - roch - gerochen (h) - wąchać

rufen - ruft - rief - gerufen (h) - wołać

schaffen - schafft - schuf - geschaffen (h) - stworzyć

scheiden - scheidet - schied - geschieden (h) - dzielić

scheinen - scheint - schien - geschienen (h) - wiercić

schieben - schiebt - schob - geschoben (h) - przesuwać

schießen - schießt - schoss - geschossen (h) - strzelać

schlafen - schläft - schlief - geschlafen (h) - spać

schlagen - schlägt - schlug - geschlagen (h) - bić

schließen - schließt - schloss - geschlossen (h) - zamykać

schmelzen - schmilzt - schmolz - geschmolzen (s) - topnieć

schneiden - schneidet - schnitt - geschnitten (h) - ciąć

schreiben - schreibt - schrieb - geschrieben (h) - pisać

schreien - schreit - schrie - geschrien (h) - krzyczeć

schweigen - schweigt - schwieg - geschwiegen (h) - milczeć

schwimmen - schwimmt - schwamm - geschwommen (s) - pływać

sehen - sieht - sah - gesehen (h) - widzieć

sein - ist - war - gewesen (s) - być

senden - sendet - sandte - gesandt (h) - wysyłać

singen - singt - sang - gesungen (h) - śpiewać

sitzen - sitzt - saß - gesessen (h) - siedzieć

sprechen - spricht - sprach - gesprochen (h) - mówić

springen - springt - sprang - gesprungen (s) - skakać

stehen - steht - stand - gestanden (h) - stać

stehlen - stiehlt - stahl - gestohlen (h) - kraść

steigen - steigt - stieg - gestiegen (s) - wznosić się

sterben - stirbt - starb - gestorben (s) - umierać

stinken - stinkt - stank - gestunken (h) - śmierdzieć

streichen - streicht - strich - gestrichen (h) - skreślać

streiten - streitet - stritt - gestritten (h) - kłócić się

tragen - trägt - trug - getragen (h) - nieść

treffen - trifft - traf - getroffen (h) - spotykać

treiben - treibt - trieb - getrieben (h) - pędzić

trinken - trinkt - trank - getrunken (h) - pić

tun - tut - tat - getan (h) - czynić

verderben - verdirbt - verdarb - verdorben (h) - psuć

vergessen - vergisst - vergaß - vergessen (h) - zapominać

verlieren - verliert - verlor - verloren (h) - tracić

wachsen - wächst - wuchs - gewachsen (s) - rosnąć

waschen - wäscht - wusch - gewaschen (h) - prać/myć

werden - wird - wurde - geworden (s) - stawać się

werfen - wirft - warf - geworfen (h) - rzucać

wiegen - wiegt - wog - gewogen (h) - ważyć

wissen - weiß - wusste - gewusst (h) - wiedzieć

wollen - will - wollte - gewollt (h) - chcieć

ziehen - zieht - zog - gezogen (h) - ciągnąć

ZASADY WYMOWY NIEMIECKIEJ (wersja uproszczona)

ü otwieramy buzię jak do polskiego u i mówimy przy tym [i]

ä [e]

ö otwieramy buzię jak do polskiego u i mówimy przy tym [e/y]

ß / ss [s]

s najczęściej [z]

z [c]

sch [sz]

st na początku sylaby [szt]

sp na początku sylaby [szp]

ei [ai]

i coś pośredniego między [i] a [y]

ie [i]

h Jeżeli stoi po samogłosce nie jest wymawiane, ale ją przedłuża

oh [o:]

üh [ü:]

ah [a:]

äh [e:]

eh [e:]

öh [ö:]

ch Miękko - porównaj h w polskim {hiena}, {hihihi}

ig Na końcu wyrazów [ich'] - miękko

eu [oi]

NOWA PISOWNIA NIEMIECKA

Pisownia ß i ss

Litera ß została zamieniona na ss po krótkich samogłoskach.

Gebiss

Fass

Gruss

Pisownia złożeń

Jeżeli w wyrazie występują takie same następujące po sobie litery,
nie pomijamy żadnej z nich, tak, jak to było dotychczas:

Schifffahrt

Kafeeersatz

Dopuszczalne jest rozdzielanie złożeń z 3 następującymi po sobie jednakowymi literami myślnikiem

Schiff-Fahrt

Kaffee-Ersatz

Zarówno te, jak i powyższe formy są prawidłowe

Myślnik możemy umieścić również w złożeniach z:

- cyframi i liczbami (11-malig, 100-prozentig, 12-Zylinder)

-literami (X-Beine)

Czasowniki złożone, których przedrostek jest innym czasownikiem pisane są oddzielnie:

kennen lernen

Pisownia wyrazów obcych

Obecnie najczęściej dopuszczalne dwie formy pisowni wyrazów obcych
- oryginalna i fonetyczna

Delphin (stara pisownia) i Delfin (nowa)

Telegrapf i Telegraf

	der	die	das	die
ich	mein Füller	meine Seife	mein Heft	meine Hefte
du	dein	deine	dein	deine
er	sein	seine	sein	seine
sie	ihr	ihre	ihr	ihre
es	sein	seine	sein	seine
wir	unser	unsere	unser	unsere
ihr	euch	eure	euer	eure
sie	ihr	ihre	ihr	ihre
Sie	Ihr	Ihre	Ihr	Ihre

	Liczba pojedyncza - SINGULAR			Liczba mnoga - PLURAL
	rodzaj męski	rodzaj żeński	rodzaj nijaki
N	der (welcher)	die	das (welches)	die (welche)
G	dessen	deren	dessen	deren
D	dem (welchem)	der (welcher)	dem (welchem)	denen (welchem)
A	den (welchen)	die (welche)	die (welche)	die (welche)