Direkt Lektion 18
Fakten
Und Zeitzeugen.
I.
Wichtige Ereignisse
Ważne wydarzenia
LESEN
1 Wichtige Ereignisse. Welcher Satz
passt zu welchem Foto? Ordne zu.
Ważne wydarzenia. Które zdanie pasuje do którego zdjęcia? Rozmieść.
1. München feierte seine Olympiade. Die Stimmung war recht
heiter, fröhlich und locker.
Monachium świętowało swoją olimpiadę. Nastrój był wesoły, pogodny i
zrelaksowany.
Der Fall der Mauer war der Anfang vom Ende der DOR.
Upadek muru był początkiem końca DOR.
3. In der Nacht zum 13. August 1961 begann die DDR, eine
Mauer in Berlin zu bauen.
W nocy z 13 na 13 sierpnia 1961 r. NRD zaczęła budować mur w Berlinie.
4. In der Nacht vom 20. zum 21. Juli 1969 um 356 Uhr landete
der erste Mensch auf dem Mond.
W nocy z 20 na 21 lipca 1969 r., W wieku 356 lat, pierwszy człowiek
wylądował na Księżycu.
A – 3 B - 1 C
– 4 D – 2
LESEN / SPRECHEN
2 Lies die Texte und antworte auf die Fragen. Przeczytaj teksty i odpowiedz na pytania.
I. München feierte
seine Olympiade. Die Stimmung war recht heiter fröhlich und locker. Aber dann
kam der Schock.
Am 5 September 1972 um 4.30 Uhr drangen
palästinensische Terroristen in das Olympische Dorf ein und überfielen die
israelische Mannschaft.
Zwei Athleten
wurden getötet, die anderen als Geisel genommen.
Die Palästinenser
forderten von Israel die Freilassung von 200 arabischen
Gefangenen.
Israel weigerte
sich, das zu tun.
AIs am Abend die
Polizei versuchte, die Geiseln zu befreien, kam es zum Drama: Neun Israelis,
ein Polizist und fünf Palästinenser
starben.
Am nächsten Tag
sprach lOC-Präsident Avery Brundage vor
80.000 Zuschauern im Olympiastadion die
Worte: "The games must go on!?
1. Monachium świętowało swoją olimpiadę. Nastrój
był bardzo wesoły i zrelaksowany. Ale potem nastąpił szok.
O 4:30 dnia 5 września 1972 r. Palestyńscy terroryści dokonali inwazji
na Wioskę Olimpijską i najechali izraelską załogę.
Dwóch zawodników zostało zabitych, inni wzięci jako zakładnicy.
Palestyńczycy zażądali od Izraela uwolnienia 200 arabskich więźniów.
Izrael odmówił zrobienia tego.
Kiedy policja próbowała uwolnić zakładników wieczorem, doszło do dramatu:
zmarło Dziewięć Izraelczyków, oficer policji i pięciu Palestyńczyków.
Następnego dnia prezes OC Avery Brundage powiedział
przed 80 000 widzów na Stadionie Olimpijskim: "Gry muszą trwać!".
1. Wann fanden die
Olympischen Spiele in München statt?
2. Wie viele Menschen starben bei dem Attentat auf das
Olympische Dorf?
1. Kiedy odbywały się Igrzyska Olimpijskie w Monachium?
2. Ile osób zginęło w ataku na wioskę olimpijską?
II. In der Nacht zum
13. August 1961 begann die DOR, eine Mauer in Berlin zu bauen.
Man wollte
dadurch verhindern, dass immer mehr DDR Bürger in den Westteil der Stadt
flüchteten. Seit der Gründung der DDR im Oktober 1949 hatten nämlich 2,7 Millionen
Menschen das Land verlassen.
Das geschah aus
politischen bzw. wirtschaftlichen Gründen.
Wahrend die
Bundesrepublik ein Wirtschaftswunder erlebte, blieb die wirtschaftliche
Lage in der DDR
kritisch.
Die Massenflucht
bedeutete Verlust von Arbeitskräften, was sich dann katastrophal auf die
Wirtschaft des Landes auswirkte.
Man musste also
die Flucht stoppen.
W nocy z 13 sierpnia 1961 r. DOR zaczął budować mur w Berlinie.
Chciał zapobiec temu, że coraz więcej obywateli NRD uciekało do zachodniej
części miasta. Od czasu założenia NRD w październiku 1949 r. 2,7 mln osób
opuściło kraj.
Stało się tak z powodów politycznych lub ekonomicznych.
Podczas gdy Republika Federalna doświadczyła cudu gospodarczego, ekonomia
pozostała
Sytuacja w krytycznej sytuacji NRD.
Masowa ucieczka oznaczała utratę pracy, która następnie katastrofalnie
wpłynęła na gospodarkę kraju.
Więc musiało powstrzymać ucieczkę.
1. Wann baute die DDR eine Mauer in Berlin?
2. Was wolle die DDR-Regierung mit dem Mauerbau
verhindern?
1. Kiedy NRD zbudował mur w Berlinie?
2. Czego rząd NRD chciałby zapobiec budując mur berliński?
III. Nachdem Michael
Gorbatschow in er Sowjetunion einen neuen Kurs eingeschlagen hatte, begannen im
Herbst 1989 die DDR-Burger gegen das System zu protestieren.
Die Perestroika
gab Ihnen den Mut, auf die Straße zu gehen und für Reformen, Freiheit und
Demokratie zu d demonstrieren.
Am 4. November
1989 fand die größte Demonstration statt:
Eine
Million Menschen versammelten sich auf
dem Alexanderplatz in Ost-Berlin.
Unter dem Druck
der protestierenden Burger öffnete die DDR-Führungen den Abendstunden des 9
November 1989 überraschend die Grenzübergange nach West-Berlin und zur
Bundesrepublik.
Der Fall der
Mauer war der Anfang vom der DOR.
Ein Jahr später
existierte die DDR nicht mehr:
Am 3. Oktober
1990 war die Einheit Deutschlands
vollzogen.
Po Michaelu Gorbaczowie w Związku Radzieckim nowy kurs zaczęli jesienią
1989 r. obywatele NRD przeciwko systemowi protestować.
Pierestrojka dała wam odwagę, by wyjść na ulice i zademonstrować reformę,
wolność i demokrację.
4 listopada 1989 r. Odbyła się największa demonstracja:
Milion ludzi zgromadziło się na Alexanderplatz
w Berlinie Wschodnim.
Pod naciskiem protestujących obywateli przywódcy NRD otworzyli niespodziewanie
wieczorne godziny 9 listopada 1989 r. Na przejściach granicznych do Berlina
Zachodniego i Republiki Federalnej.
Upadek muru był początkiem DOR.
Rok później NRD już nie istniał:
3 października 1990 r. Została zakończona jedność Niemiec.
1. Wann fiel die Berliner Mauer?
2. Wie viele Menschen versammelten sich am 4. November
1989 in Ost-Berlin?
3. Wofür demonstrierten sie?
4. Wann hörte die DDR auf zu existieren?
1. Kiedy upadł mur berliński?
2. Ile osób zebrało się w Berlinie Wschodnim 4 listopada 1989 r.?
3. Do czego się wykazałeś?
4. Kiedy NRD przestał istnieć?
IV. Als in der Nacht vom 20. zum 21.Juli 1969 um 3.56 Uhr
(MEZ) der erste Mensch aut dem Mond landete, saßen uber10 Millionen
Bundesbürger vor den TV-Geraten.
Das war
Deutschlands längste Fernsehnacht.
Weltweit sahen
mehr als 500 Millionen Fernsehzuschauer die Landung der spektakulären
Mondmission.
In großer
Aufregung sagte der amerikanische Astronaut Neil Armstrong:
"Es ist ein
fantastisches Erlebnis, auf dem Mond zu stehen und die Erde zusehen. Mich
beeindruckt, wie schon die Erde ist.
Aber auch wie
klein!" Armstrong und sein Kollege Aldrin blieben 22 Stunden auf dem
Mond und gingen
über 2 Stunden lang spazieren.
Kiedy pierwszy człowiek wylądował na
księżycu w nocy z 20 na 21 lipca 1969 roku na 3.56 (MEZ), przed telewizorami
usiadło ponad 10 milionów Niemców.
To była najdłuższa noc telewizyjna w Niemczech.
Na całym świecie ponad 500 milionów telewidzów zobaczyło lądowanie
spektakularnej misji na Księżycu.
W wielkim podnieceniu amerykański astronauta Neil Armstrong powiedział:
"To fantastyczne doświadczenie stać na księżycu i patrzeć na ziemię, i
jestem pod wrażeniem tego, jak wygląda Ziemia.
Ale jak mała! "Armstrong i jego kolega Aldrin zostali na Księzycu przez 22 godziny i chodzili przez ponad 2 godziny.
1. Wann landete der erste Mensch auf dem Mond? Wie hie6
er?
2. Wie lange blieben die Astronauten auf dem Mond?
3. Wie viele Zuschauer saßen damals vor den TV-Geraten?
1. Kiedy powstała pierwsza ludzka ziemia na Księżycu? Jak miał na imię?
2. Jak długo astronauci przebywali na Księżycu?
3. Ilu widzów siedziało przed telewizorami?
HÖREN /LESEN
3 Zeitzeugen berichten. Wer erlebte
was? Hör zu und lies mit. Dann ordne zu.
Sprawozdanie naocznego świadka. Kto doświadczył czego? Posłuchaj i
przeczytaj. Następnie przyporządkuj.
Angelika Lanz
Lehrerin
An jenem Morgen
saß ich mit meiner Schwester auf dem Sofa vor dem Fernseher.
Auf dem
Bildschirm sah ich Soldaten: Einige hatten ein Gewehr in der Hand,
andere eine
Mörtelkelle.
Meine Schwester
sagte: "Sie bauen eine Mauer". "Na, und?', antwortete ich.
Ich begriff mit
7 Jahren nicht, was jene Bilder bedeuteten. Nach wenigen Tagen
wurde es mir
klar: Ich konnte nicht mehr mit der S-Bahn nach Westberlin fahren,
und zwar nach
Neu-Köln, wo meine Großeltern wohnten. Ich weinte bitterlich.
Angelika Lanz
nauczyciel
Tego ranka siedziałem na kanapie przed telewizorem z moją siostrą.
Na ekranie widziałem żołnierzy: niektórzy mieli karabin w rękach,
inni kielnia z zaprawy.
Moja siostra powiedziała: "Budują mur". "I cói?",
Odpowiedziałem.
W wieku 7 lat nie rozumiałem, co oznaczają te zdjęcia. Po kilku dniach
stało się dla mnie jasne: nie mogłem już jechać S-Bahn do Berlina
Zachodniego,
do Nowej Kolonii, gdzie mieszkali moi dziadkowie. Zawołałem gorzko.
Bernd Asbrand
Kfz- Mechaniker
Ais ich im Radio
horte, dass man einfach 50, ohne Schwierigkeiten, nach drüben gehen durfte,
war ich sprachlos.
Ich nahm schnell
meinen Ausweis und ging los ...
Auf der Westseite der Mauer empfingen uns die Westberliner mit Sekt und
Applaus.
Ich weinte vor Freude.
Nachdem ich über den Ku'damm gebummelt war, kletterte ich auf die Mauer.
Alle lagen sich in den Armen.
Ein Wahnsinn!
Bernd Asbrand
Mechanik samochodowy
Kiedy usłyszałem w radiu, że możesz bez trudu iść tam bez problemu,
zaniemówiłem.
Szybko wziąłem legitymację i wyruszyłem ...
Po zachodniej stronie muru zachodni berlińczycy powitali nas lśniącym winem i
aplauzem.
Płakałem z radości.
Po wędrówce przez Ku'damm wspiąłem się na ścianę.
Wszyscy byli w swoich ramionach.
Szaleństwo!
Ulrike Frohlich
Rentnerin
Ais ich von dem
Terroranschlag horte, war ich tief erschüttert.
Ich machte
damals Urlaub in Italien, und zwar in Cattolica, an der Adria.
Im Fernsehen
horte ich etwas über die Olympischen Spiele.
Ich konnte zwar
kein Italienisch, aber es war mir sofort klar, dass etwas Schreckliches
passiert war.
Ich rief zu
Hause an und ließ mir alles erzählen ...
Ulrike Frohlich
emeryt
Kiedy usłyszałem o ataku terrorystycznym, byłem głęboko wstrząśnięty.
W tym czasie byłem na wakacjach we Włoszech, w Cattolicy, nad Adriatykiem.
W telewizji usłyszałem coś o igrzyskach olimpijskich.
Chociaż nie mogłem mówić po włosku, od razu było dla mnie jasne, że stało się
coś strasznego.
Zadzwoniłem do domu i wszystko zostało powiedziane ...
Klaus Struck
Ingemieur
Als Armstrong
seinen Fuß auf den Mond setzte, haben
wir alle zu Hause applaudiert.
Ich war damals 11 und hatte die großen Weltall-Expeditionen der Amerikaner,
d.h.
die
verschiedenen Apollo-Missionen verfolgt.
Ich wollte
Astronaut werden.
Ja, das war damals der Traumjob von
vielen Kindern meiner Generation ...
Kiedy Armstrong postawił stopę na księżycu, wszyscy klaskaliśmy w domu.
Miałem wtedy 11 lat i miałem American Space Expeditions, i.
śledził różne misje Apollo.
Chciałem zostać astronautą.
Tak, to była wymarzona praca wielu dzieci mojego pokolenia ...
a. Angelika Lanz 4
b. Ulrike Fröhlich 3
c. Bernd Asbrand 1
d. Klaus Struck 2
1. Fail der Mauer
c
2. Mondlandung
d
3. Attentat im Olympischen
Dorf in München b
4. Bau der Mauer
a
Am 21. Juli 1969 landete der erste Mensch auf dem Mond.
Über 10 Millionen Menschen in Deutschland und 500.000 Millionen auf der Welt sahen das im
Fernsehen.
Unter den Zuschauern war auch Klaus Struck.
Er war damals 11 und wollte Astronaut werden.
21 lipca 1969 r. Pierwszy człowiek wylądował na Księżycu.
Ponad 10 milionów ludzi w Niemczech i 500 000 milionów na świecie widziało
to w telewizji.
Wśród widzów był również Klaus Struck.
Miał wtedy 11 lat i chciał zostać astronautą.
LESEN
4
- Was passt zusammen? Verbinde. Co pasuje razem?
Połącz.
1 Als immer mehr DDR-Burger das Land verließen,
...
a
2 Als der 1.
Mensch auf dem Mond landete, ...
f
3 Wahrend die Bundesrepublik ein
Wirtschaftswunder erlebte, ... d
4 Wahrend Frau Fröhlich Urlaub in Italien
machte, ...
b
5 Als Frau Fröhlich vom Terroranschlag horte,
...
g
6 Nachdem Bernd auf dem Ku'damm gewesen war,
...
a
7 AIs man begann, die Mauer zu bauen, ...
h
8 Ais Bernd horte, dass man nach West-Berlin
gehen durfte, ...
i
9 Nachdem man die Mauer gebaut hatte, ...
h
10 Als die
Polizei versuchte, die Geiseln zu befreien, ...
b
1 Ponieważ coraz więcej obywateli NRD opuściło kraj, ...
2 Kiedy 1 człowiek wylądował na Księżycu ...
3 Podczas gdy Republika Federalna doświadczyła cudu gospodarczego, ...
4 Kiedy pani Fröhlich była na wakacjach we Włoszech, ...
5 Kiedy Frau Frohlich usłyszała o ataku terrorystycznym, ...
6 Po tym, jak Bernd był na Ku'dammie ...
7 Kiedy zaczęto budować mur, ...
8 Gdy Bernd dowiedział się, że można
było pojechać do Berlina Zachodniego, ...
9 Po zbudowaniu muru ...
10 Kiedy policja próbowała uwolnić zakładników, ...
a. ... kletterte
er auf die Mauer.
b. ... kam es
zum Drama: 15 Menschen starben.
c. ... beschloss
die DOR, eine Mauer zu bauen.
d. ... blieb die
Situation in der DDR kritisch.
e. ...saß
Angelika zu Hause vor dem Fernseher.
f. ...
applaudierten alle Zuschauer.
g. ...war sie
erschüttert,
h. ...konnten
die Ost-Berliner nicht mehr nach West-Berlin.
i. ... nahm er
seinen Ausweis und ging aus dem Haus.
j. ... horte sie
vom Terroranschlag in München.
a.
... wspiął się na ścianę.
b. ... doszło do dramatu: zginęło 15 osób.
c. ... DOR zdecydował się zbudować mur.
d. ... sytuacja w NRD pozostała krytyczna.
e. ... Angelika siedziała przed telewizorem w domu.
f. ... wszyscy widzowie oklaskiwali.
g. ... była wstrząśnięta,
h. ... Berlińczycy Wschodni nie mogli już chodzić do Berlina Zachodniego.
i. ... wziął jego identyfikator i opuścił dom.
j. ... usłyszałem o ataku terrorystycznym w Monachium.
LESEN / SCHREIBEN
5 Lies noch einmal die vier Texte
von Übung 2.
Unterstreiche die Verben im Präteritum und ergänze dann die Tabelle.
Przeczytaj ponownie cztery teksty z Ćwiczenia 2.
Podkreśl czasowniki w Präteritum, a następnie uzupełnij tabelę.
|
regelmäßige Verben |
unregelmäßige Verben |
||
|
Infinitiv |
Präteritum |
Infinitiv |
Präteritum |
|
I |
|
|
|
|
feiern |
feierte |
sein |
war |
|
fordern |
forderte |
kommen |
kam |
|
sich weigern |
weigerte |
eindringen |
drang ein |
|
versuchen |
versuchte |
überfallen |
Fiel über |
|
|
|
werden |
wurde |
|
|
|
sterben |
starb |
|
|
|
sprechen |
sprach |
|
II |
|
|
|
|
wollen |
wollte |
beginnen |
begann |
|
flüchten |
flüchtete |
geschehen |
geschah |
|
haben |
hatte |
bleiben |
blieb |
|
erleben |
erlebte |
|
|
|
bedeuten |
bedeutete |
|
|
|
sich auswirken |
wirkte aus |
|
|
|
müssen |
musste |
|
|
|
III |
|
|
|
|
haben |
hatte |
beginnen |
begann |
|
sich versammeln |
versammelte |
geben |
gab |
|
öffnen |
öffnete |
stattfinden |
fand statt |
|
existieren |
existierte |
sein |
war |
|
IV |
|
|
|
|
landen |
landete |
sitzen |
saß |
|
sagen |
sagte |
sein |
war |
|
|
|
sehen |
sah |
|
|
|
bleiben |
blieb |
|
|
|
gehen |
ging |
SCHREIBEN
6 Nachdem ... Bilde Sätze. Po ... Utwórz zdania.
VORHER PRZED
1. Viele DDR-Burger
fluchteten.
2. Terroristen nahmen
israelische Athleten als Geiseln.
3. Ich horte von dem
Terroranschlag.
4. Die Astronauten blieben 22
Stunden auf dem Mond.
5. Am 4. November 1989
demonstrierte eine Million Menschen.
6. Gorbatschow schlug einen
neuen Kurs ein.
1. Dostosowano wielu obywateli
NRD.
2. Terroryści brali izraelskich sportowców jako zakładników.
3. Słyszałem o ataku terrorystycznym.
4. Astronauci pozostali na Księżycu przez 22 godziny.
5. 4 listopada 1989 roku demonstrował milion ludzi.
6. Gorbaczow wziął nowy kurs.
Die DDR-Führung baute eine
Mauer in Berlin.
Die Polizei versuchte, die
Geiseln zu befreien.
Ich rief meine Eltern in
München an.
Die Astronauten kehrten zur
Erde zurück.
Die DDR-Führung öffnete die
Grenzen.
Die DDR-Burger forderten
Reformen.
Przywódcy NRD zbudowali mur w Berlinie.
Policja próbowała uwolnić zakładników.
Zadzwoniłem do moich rodziców w Monachium.
Astronauci wrócili na Ziemię.
Przywódcy NRD otworzyli granice.
Obywatele NRD zażądali reform.
PLUSQUAMPERFEKT
PRÄTERITUM
Nachdem viele DDR-Bürger geflüchtet waren baute die DDR-Führung eine Mauer in Berlin.
III. Der
erste Schultag
HOREN CD5-12
14 Der 1. Schultag aus Gymnasiastin.
Sandra berichtet. Hat aufmerksam zu und kreuze an.
Pierwszy dzień nauki dla uczniów szkół średnich. Sandra zgłasza. Uważnie
obserwuj i zaznaczaj.
1. Sandras 1. Schultag als
Gymnasialschülerin war ...
a. am 3. August 1990.
b. am 13.August 1989.
c. am 30. August 1998.
2. Sandra sollte am 1.
Schultag ...in der Schule sein.
a. um 10 Uhr
b. um 8.10 Uhr
c. um 9.30 Uhr
3. In der Schule ...
a. kannte Sandra niemanden.
b. kannte Sandra schon einige Schülerinnen.
c. schloss Sandra sofort
Bekanntschaft mit einer Schülerin.
4. Um 10.15Uhr ...
------------------------- a. begann der Unterricht.
b. versammelten sich die
Schülerinnen in der Aula
Magna.
c. gingen die Schülerinnen
mit ihrem Klassenlehrer ins Klassenzimmer.
5. Frau Weigel war ...
---------------------- a. die Klassenlehrerin.
b. die Schuldirektorin.
c. die Englischlehrerin.
6. Frau Weigel ...
a. begrüßte die Schülerinnen in der Aula Magna.
b. führte die Schülerinnen
ins Klassenzimmer.
c. verteilte Stundenpläne
und Schulbucher.
7. Am 1. Schultag hatte
Sandra ...
a. nur eine Stunde
Unterricht, und zwar Englisch.
b. zwei Stunden Unterricht,
und zwar zwei Stunden Mathe.
c. zwei Stunden Unterricht, und zwar Englisch und Mathe
..
8. Am Ende des 1. Schultags
...
a. hatte Sandra keinen guten
Eindruck von ihren Mitschülerinnen und Lehrerinnen.
b. war Sandra von den neuen
Schülerinnen und Lehrerinnen enttäuscht,
c. machten die Schülerinnen ein Klassenfoto.
1. Pierwszy dzień Sandry w szkole jako uczeń szkoły
średniej ...
a. 3 sierpnia 1990 r.
b. 13 sierpnia 1989 r.
c. 30 sierpnia 1998 r.
2. Sandra powinna być w szkole pierwszego dnia szkoły.
a. o godzinie 10
b. o 8.10 zegar
c. o 9.30
3. W szkole ...
a. Sandra nikogo nie znała.
b. Sandra znała już niektórych uczniów.
c. Sandra natychmiast zapoznała się z uczniem.
4. O 10:15 ... -------------------------. rozpoczęły się lekcje.
b. zebrali się
Uczennice w Aula Magna.
c. dziewczyny poszły z nią
Nauczyciel klasy w klasie.
5. Pani Weigel była ... ---------------------- a. wychowawca klasy.
b. dyrektor szkoły.
c. nauczyciel angielskiego.
6. Pani Weigel ...
a. przywitał uczniów w Aula Magna.
b. poprowadził uczniów do klasy.
c. rozprowadzane rozkłady jazdy i podręczniki,
7. W pierwszym dniu szkoły Sandra miała ...
a. tylko jedna godzina lekcji, i to angielski.
b. dwie godziny lekcji, dwie godziny matematyki.
c. dwie godziny lekcji, angielski
i matematyka ..
8. Pod koniec pierwszego dnia w szkole ...
a. Sandra nie miała dobrego wrażenia o swoich koleżankach i nauczycielach.
b. Sandra była rozczarowana nowymi uczniami i nauczycielami
c. Uczniowie zrobili zdjęcie klasowe.
SCHREIBEN
15
Benutze die Informationen oben und schreibe die Satze zu Ende.
Użyj
powyższych informacji i zakończ zdania.
1. Sandras 1. Schultag am Schiller-Gymnasium war am … Pierwszy dzień Sandry w Schiller-Gymnasium
był w
…
2. Sandra sollte um 10 Uhr . Sandra
powinna być o godzinie 10 ….
3. In der neuen Schule …. W
nowej szkole.
4. Um 10.15 Uhr .
5. Nachdem die Direktorin die Schülerinnen willkommen
geheißen hatte …
Po powitaniu uczniów przez dyrektora …
6. In der 1. Stunde …. W
ciągu pierwszej godziny …
7. In der 2. Stunde … W drugiej
godzinie
8 Anschließend
Następnie
HÖREN
16 Hör noch einmal Sandras Erzählung
und ergänze dabei den Text
Posłuchaj jeszcze raz opowieści Sandry i uzupełnij tekst
Am ……………. um 8 Uhr …………….. mein Wecker.
Ich ……………………sehr aufgeregt, denn es war mein 1.
Schultag am Schiller-Gymnasium. Meine Eltern
hatten bei der
Elternversammlung erfahren, dass ich um
……………Uhr in der Schule sein .
Ich …………….nicht, was ich
anziehen sollte und …………… mich deshalb
für meine alltäglichen Sachen,
denn in ihnen ………………… ich mich wohler.
Ais ich mich dann um 9.30 Uhr
auf den Weg zu meinen zukünftigen Schulkameraden ……………..
war ich froh, dass ich in der
Schule und in der neuen Umgebung jemand …………………….
Da
war z.B. Gabi, mit der ich
im Kindergarten gewesen war
…………………………………….
Um ……………..
Uhr ………………………. wir uns in der
Aula Magna. Nachdem die
Direktorin, Frau …………………. , uns begrüßt und willkommen geheißen hatte, ………………………
sie etwas uber die Geschichte
der Schule, was ich aber nicht besonders interessant ……………………..
Danach ……………………………… uns die
Klassenlehrer in unsere Klassenzimmer.
Zuerst hatten wir ……………………
Unsere ………………………….war sehr sarkastisch .
I und hatte einen
amerikanischen Akzent. Die Stunde war jedoch ziemlich langweilig, denn es …..
allerlei Organisatorisches
besprochen werden.
Meine zweite Stunde ………………….war. Auf
dieses Fach ……………… ich mich
besonders. Wir eine ………………..Aufgabe
zu lösen. Für mich ein Kinderspiel.
Nach 20 Min
war ich schon fertig, was
meine Lehrerin sehr ……………..
Ich hatte einen ………………….von
den Schülern und Lehrern.
Anschließend …. wir ein Klassenfoto von unserer Klasse. Es war für mich ein schöner
aber auch aufregender Tag.
Na ................ o 8 rano
............... .. mój budzik.
Jestem ........................ bardzo podekscytowany, ponieważ był to mój
pierwszy dzień w szkole w Schiller-Gymnasium. Moi rodzice
Na spotkaniu rodziców dowiedziałem się, że będę w szkole w ................
Ja ............... nie to, co powinienem ubrać i ............... mi tak
dla moich codziennych spraw, ponieważ w nich ..................... Czuję się
lepiej.
To mi wtedy o 9.30 zegar w drodze do moich przyszłych kolegów szkolnych
............... ..
Cieszyłem się, że spotkałem kogoś w szkole iw nowym środowisku
.........................
Był na przykład Gabi, z którą byłam w przedszkolu
...........................................
Do ............... .. zegara ............................ Jesteśmy w Aula
Magna. Po
Reżyser, żona ...................... , przywitał nas i przywitał,
...........................
coś w historii szkoły, co mnie szczególnie nie interesuje
........................ ..
Po tym .................................... nas nauczyciel klasy w naszej
klasie.
Najpierw mieliśmy ........................ Nasz ...............................
Był bardzo sarkastyczny.
Miałem amerykański akcent. Godzina była jednak dość nudna, ponieważ ...
omawiane są wszystkie kwestie organizacyjne.
Moja druga lekcja ..................... .war. Na ten temat ..................
mnie
szczególnie. Mamy zadanie .................. .. do rozwiązania. Powiew dla
mnie. Po 20 minutach
Już skończyłem, co mój nauczyciel bardzo ............... ..
Miałem ..................... od uczniów i nauczycieli.
Następnie .... bierzemy klasowy obraz naszej klasy. To było dla mnie miłe
ale także ekscytujący dzień.
HÖREN / SPRECHEN
17 Intonation. Hör zu und sprich
nach.
Wo war Bernd, als die Mauer in
Berlin fiel?
- Ais die Mauer fiel, war
Bernd zu Hause und horte Radio.
Was machte Bernd, als die
Grenze nach West-Berlin geöffnet wurde?
- Ais die Grenze geöffnet
wurde, ging er sofort nach West-Berlin.
Was machte Bernd in
Westberlin?
- Ais er in West-Berlin war,
ging er auf dem Ku'damm spazieren
Wann stieg Bernd auf die
Mauer?
- Nachdem er auf dem Ku'damm
spazieren gegangen war, stieg er auf die Mauer.
Was passierte, wenn Mutti eine
schlechte Note bekam?
- Immer wenn sie eine
schlechte Note bekam, ärgerte sich der Opa.
Was passierte, wenn Mutti spät
nach Hause kam?
- Immer wenn sie spät nach
Hause kam, bekam sie Hausarrest.
Gdzie był Bernd, gdy upadł mur
berliński?
- Kiedy mur upadł, Bernd był w domu i
słuchał radia.
Co zrobił Bernd, gdy otwarto granicę z Berlinem Zachodnim?
- Po otwarciu granicy natychmiast udał się do Berlina Zachodniego.
Co zrobił Bernd w Berlinie Zachodnim?
- Kiedy był w Berlinie Zachodnim, poszedł na spacer po Ku'damm
Kiedy Bernd wspiął się na mur?
- Po przejściu przez Ku'damm wspiął się na mur.
Co się stało, jeśli mama ma zły znak?
- Kiedy tylko dostała złą ocenę, dziadek był zirytowany.
Co się stało, gdy mama wróciła późno do domu?
- Kiedy wracała do domu późno, dostała areszt domowy.
Blitz
Grammatik
I Czas przeszły prosty Präteritum czasowników haben i sein
haben sein
ich hatte war
du
hattest
warst
er, sie, es hatte war
wir
hatten waren
ihr
hattet
wart
sie, Sie hatten waren
Czasowniki haben i sein pojawiają się w formie
czasu przesztego prostego Prateriturn
bardzo często, zarówno w języku pisanym jak i mówionym.
II Czas przeszły prosty Präteritum
czasowników regularnych i modalnych
|
|
müssen |
wollen |
können |
dürfen |
sollen |
antworten |
machen |
|
ich |
musste |
wollte |
konnte |
durfte |
sollte |
antwortete |
machte |
|
du |
musstest |
wolltest |
konntest |
durftest |
solltest |
antwortetest |
machtest |
|
er, sie, es |
musste |
wollte |
konnte |
durfte |
sollte |
antwortete |
machte |
|
wir |
mussten |
wollten |
konnten |
durften |
sollten |
antworteten |
machten |
|
ihr |
musstet |
wolltet |
konntet |
durftet |
solltet |
antwortetet |
machtet |
|
sie, Sie |
mussten |
wollten |
konnten |
durften |
sollten |
antworteten |
machten |
|
Znaczenie |
musieć |
chcieć |
móc, umieć, potrafić |
móc, w znaczeniu mieć pozwolenie |
mieć obowiązek, mieć do zrobienia |
odpowiadać |
zrobić |
Czasowniki modalne i regularne odmieniają się w czasie Präteritum
podobnie jak czasownik posiłkowy haben.
Zwróć uwagę!
Formy 1. i
3. osoby liczby pojedynczej są takie same.
Jest to cecha charakterystyczna odmiany dla wszystkich czasowników w czasie Präteritum
.
Zapamiętaj!
Czasowniki, których temat
kończy się na -t, -d,
-m, -n, otrzymują we
wszystkich osobach liczby pojedynczej
i mnogiej dodatkowe -e- (czasownik: antworten).
III. Czas przeszły Präteritum
czasowników nieregularnych
|
|
sprechen |
bleiben |
gehen |
fahren |
finden |
|
ich |
sprach |
blieb |
ging |
führ |
fand |
|
du |
sprachst |
bliebst |
gingst |
first |
fandest |
|
er, sie, es |
sprach |
blieb |
ging |
führen |
fand |
|
wir |
sprachen |
blieben |
gingen |
führ |
fanden |
|
ihr |
spracht |
bliebt |
gingt |
führt |
fandet |
|
sie, Sie |
sprachen |
blieben |
gingen |
führen |
fanden |
|
|
mówić |
zostać, zostawać |
iść |
jechać |
znajdować |
Zapamiętaj
1. i 3. osoba liczby pojedynczej jest taka sama i
nie posiada żadnej końcówki.
Zwróć uwagę!
W formach czasu Präteritum
czasowników nieregularnych często zmienia się samogtoska rdzenna.
Dlatego tych form należy się uczyć na
pamięć.
By łatwiej zapamiętać formy
czasu Präteritum czasowników nieregularnych, ucz się ich w
grupach:
|
e -> a |
a-> ie |
i -> a |
ei ->ie |
ie->o |
a->u |
||||||
|
essen |
aß |
lassen |
ließ |
beginnen |
began |
bleiben |
blieb |
bieten |
bot |
fahren |
fuhr |
|
geben |
gab |
fallen |
fiel |
finden |
fand |
heißen |
hieß |
fliegen |
flog |
laden |
lud |
|
lesen |
las |
halten |
hielt |
sitzen |
saß |
schreiben |
schrieb |
schießen |
schoss |
schlagen |
schlug |
|
nehmen |
nahm |
raten |
rielt |
springen |
sprang |
schreien |
schrie |
schließen |
schloss |
waschen |
wusch |
|
sehen |
sah |
schlafen |
schlief |
trinken |
trank |
steigen |
stieg |
ziehen |
zog |
|
|
|
sprechen |
sprach |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
stehen |
stand |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
sterben |
starb |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
treffen |
traf |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
IV.
Zdanie czasowe ze spójnikami aIs i
wenn
Als ich vom
Terroranschlag horte, war ich tief erschüttert.
Als der 1. Mensch auf
dem Mond landete, saßen Millionen Menschen vor den TV-Geraten,
Als ich klein war, wollte ich nicht in die Schule gehen.
Zapamiętaj!
Zdanie ze spójnikiem ais (gdy,
kiedy) wyraża relacje czasowe.
Określa czynności jednorazowe i
niepowtarzalne w przeszłości bez względu na czas ich trwania.
Wenn ich
eine Mathearbeit schrieb, war ich immer
sehr nervös.
Immer wenn ich spät nach Hause kam, ärgerte sich mein
Vater sehr.
Zapamiętaj!
Jeżeli czynność wydarzyła się w przeszłości wielokrotnie, była powtarzalna, użyjemy spójnika wenn.
Elementem, który podkreśla wielokrotność czynności, jest słowo immer (wenn).
V. Zdanie czasowe ze spójnikami nachdem, bevor, wiihrend
Spójniki nachdem (po tym jak, po tym gdy)/ bevor (zanim), während (podczas gdy) pozwalają również na
uporzędkowanie wydarzeń zależnych od siebie w czasie.
Po wszystkich tych spójnikach stosujemy szyk zdania pobocznego (orzeczenie na końcu).
1. Nachdem
die Astronauten 22 Stunden auf dem Mond geblieben waren, kehrten sie zur
Erde zurück.
2. Nachdem ich
Hausaufgaben gemacht habe, sehe ich fern.
Zapamiętaj!
Stosując spójnik nachdem, musisz pamiętać o użyciu odpowiednich
czasów.
Jeżeli obydwa wydarzenia odnoszą się do przeszłości/ to wydarzenie wcześniejsze
wyrażone zostaje po spójniku nachdem w czasie zaprzeszłym Plusquamperfekt (1)/ a późniejsze w czasie przeszłym Präteritum.
Jeżeli jedno z wydarzeń odnosi się do teraźniejszości/ to wyrażamy je w czasie teraźniejszym/ a czynność
wcześniejsza w czasie przeszłym Perfekt (2).
Während Frau Fröhlich in Italien war, horte sie vom Terroranschlag in München.
Während ich lerne, höre ich Radio.
Zapamiętaj!
W zdaniach ze spójnikem während obie czynności dzieją się równocześnie.
Bevor die Astronauten zur Erde zurückkehrten,
blieben sie 22 Stunden auf dem Mond.
Bevor ich
fernsehe, mache ich Hausaufgaben.
Zapamiętaj!
Zdanie ze spójnikiern bevor oznacza czynność wcześniejsze wobec tej wyrażonej w zdaniu głównym.
Czasowniki nieregularne w języku
niemieckim
https://blog.fiszki.pl/darmowe-materialy/czasowniki-nieregularne-niemiecki/
http://www.niemiecki.slowka.pl/gramatyka,tabela-czasownikow-nieregularnych,m,917.html
|
Infinitiv |
Imperfekt |
Partizip II |
Znaczenie |
|
anbieten |
bot an |
angeboten |
oferować |
|
anziehen |
zog sich an |
sich angezogen |
ubierać
się |
|
auffallen |
fiel auf |
aufgefallen |
zwracać
uwagę |
|
backen |
buk/backte |
gebacken |
piec |
|
befehlen |
befahl |
befohlen |
rozkazać |
|
beginnen |
begann |
begonnen |
zaczynać |
|
bekommen |
bekam |
bekommen |
otrzymywać |
|
biegen |
bog |
gebogen |
skręcać |
|
bieten |
bot |
geboten |
oferować |
|
bitten |
bat |
gebeten |
prosić |
|
bleiben |
blieb |
geblieben |
pozostać |
|
braten |
briet |
gebraten |
piec/smażyć |
|
brechen |
brach |
gebrochen |
łamać |
|
brennen |
brannte |
gebrannt |
palić
się |
|
bringen |
brachte |
gebracht |
przynosić |
|
denken |
dachte |
gedacht |
myśleć |
|
dürfen |
durfte |
gedurft |
móc |
|
empfehlen |
empfahl |
empfohlen |
polecić |
|
empfinden |
empfand |
empfunden |
odczuwać,
doznać |
|
entscheiden |
entschied |
entschieden |
za/decydować |
|
erschrecken |
erschrak |
erschrocken |
przerazić |
|
essen |
aß |
gegessen |
jeść |
|
fahren |
fuhr |
gefahren |
jechać |
|
fallen |
fiel |
gefallen |
upadać |
|
fangen |
fing |
gefangen |
łapać |
|
finden |
fand |
gefunden |
znaleźć |
|
fliegen |
flog |
geflogen |
latać |
|
fliehen |
floh |
geflohen |
uciekać |
|
fließen |
floss |
geflossen |
płynąć |
|
fressen |
fraß |
gefressen |
żreć |
|
frieren |
fror |
gefroren |
marznąć |
|
gebaren |
gebar |
geboren |
rodzić |
|
geben |
gab |
gegeben |
dawać |
|
gehen |
ging |
gegangen |
iść |
|
gelingen |
gelang |
gelungen |
udać
się |
|
gelten |
galt |
gegolten |
obowiązywać |
|
genießen |
genoss |
genossen |
rozkoszować
się |
|
geschehen |
geschah |
geschehen |
wydarzyć
się |
|
gewinnen |
gewann |
gewonnen |
wygrać |
|
gießen |
goss |
gegossen |
podlewać |
|
greifen |
griff |
gegriffen |
sięgać |
|
haben |
hatte |
gehabt |
mieć |
|
halten |
hielt |
gehalten |
trzymać |
|
hängen |
hing |
gehangen |
wisieć |
|
heben |
hob |
gehoben |
podnosić |
|
heißen |
hieß |
geheißen |
nazywać |
|
helfen |
half |
geholfen |
pomagać |
|
kennen |
kannte |
gekannt |
znać |
|
klingen |
klang |
geklungen |
brzmieć |
|
kommen |
kam |
gekommen |
przychodzić |
|
können |
konnte |
gekonnt |
móc |
|
laden |
lud |
geladen |
załadować |
|
lassen |
ließ |
gelassen |
pozwalać |
|
laufen |
lief |
gelaufen |
biec |
|
leiden |
litt |
gelitten |
cierpieć |
|
leihen |
lieh |
geliehen |
pożyczać |
|
lesen |
las |
gelesen |
czytać |
|
liegen |
lag |
gelegen |
leżeć |
|
lügen |
log |
gelogen |
kłamać |
|
messen |
maß |
gemessen |
mierzyć |
|
mögen |
mochte |
gemocht |
lubić |
|
müssen |
musste |
gemusst |
musieć |
|
nachdenken |
dachte nach |
nachgedacht |
rozmyślać |
|
nehmen |
nahm |
genommen |
brać |
|
nennen |
nannte |
genannt |
nazywać |
|
pfeifen |
pfiff |
gepfiffen |
gwizdać |
|
raten |
riet |
geraten |
radzić |
|
reißen |
riss |
gerissen |
rwać |
|
reiten |
ritt |
geritten |
jeździć
konno |
|
rennen |
rannte |
gerannt |
pędzić,
biec |
|
riechen |
roch |
gerochen |
pachnieć |
|
rufen |
rief |
gerufen |
wołać |
|
schaffen |
schuf |
geschaffen |
tworzyć |
|
scheinen |
schien |
geschienen |
świecić,
wydać się |
|
schieben |
schob |
geschoben |
pchać |
|
schießen |
schoss |
geschossen |
strzelać |
|
schlafen |
schlief |
geschlafen |
spać |
|
schlagen |
schlug |
geschlagen |
bić |
|
schließen |
schloss |
geschlossen |
zamykać |
|
schmeißen |
schmiss |
geschmissen |
wyrzucić,
ciskać |
|
schneiden |
schnitt |
geschnitten |
kroić |
|
schreiben |
schrieb |
geschrieben |
pisać |
|
schreien |
schrie |
geschrien |
krzyczeć |
|
schweigen |
schwieg |
geschwiegen |
milczeć |
|
schwimmen |
schwamm |
geschwommen |
pływać |
|
sehen |
sah |
gesehen |
widzieć |
|
sein |
war |
gewesen |
być |
|
senden |
sandte |
gesandt |
wysyłać |
|
singen |
sang |
gesungen |
śpiewać |
|
sinken |
sank |
gesunken |
opadać,
tonąć |
|
sitzen |
saß |
gesessen |
siedzieć |
|
sollen |
sollte |
gesollt |
mieć
powinność |
|
sprechen |
sprach |
gesprochen |
mówić |
|
springen |
sprang |
gesprungen |
skakać |
|
stechen |
stach |
gestochen |
kłuć |
|
stehen |
stand |
gestanden |
stać |
|
stehlen |
stahl |
gestohlen |
kraść |
|
steigen |
stieg |
gestiegen |
wchodzić,
wspinać |
|
sterben |
starb |
gestorben |
umierać |
|
stinken |
stank |
gestunken |
śmierdzieć |
|
stoßen |
stieß |
gestoßen |
potrącić,
uderzać |
|
streiten |
stritt |
gestritten |
kłócić
się |
|
teilnehmen |
nahm teil |
teilgenommen |
uczestniczyć |
|
tragen |
trug |
getragen |
nosić |
|
treffen |
traf |
getroffen |
spotykać |
|
treten |
trat |
getreten |
wchodzić |
|
trinken |
trank |
getrunken |
pić |
|
trugen |
trog |
getrogen |
oszukiwać |
|
tun |
tat |
getan |
czynić,
robić |
|
verbringen |
verbrachte |
verbracht |
spędzać |
|
vergessen |
vergaß |
vergessen |
zapominać |
|
verlieren |
verlor |
verloren |
tracić,
gubić |
|
verschmelzen |
verschmolz |
verschmolzen |
stopić |
|
versprechen |
versprach |
versprochen |
obiecywać |
|
verzeihen |
verzieh |
verziehen |
wybaczyć |
|
wachsen |
wuchs |
gewachsen |
rosnąć |
|
waschen |
wusch |
gewaschen |
prać/myć |
|
wegwerfen |
warf weg |
weggeworfen |
wyrzucać |
|
wenden |
wandte |
gewandt |
zwracać
się |
|
werben |
warb |
geworben |
reklamować |
|
werden |
wurde |
geworden |
stawać
się, zostawać |
|
werfen |
warf |
geworfen |
rzucać |
|
wiegen |
wog |
gewogen |
ważyć |
|
wissen |
wusste |
gewusst |
wiedzieć |
|
wollen |
wollte |
gewollt |
chcieć |
|
ziehen |
zog |
gezogen |
ciągnąć |
|
zwingen |
zwang |
gezwungen |
zmuszać |