Tworzenie strony Internetowej
Strona internetowa jest niezbędna do tego by móc zaistnieć w
Internecie.
Jak każdy wie Internet jest ogromny i dzięki niemu możemy dotrzeć do
wielu potencjalnych klientów.
Stronę
internetową możemy stworzyć samodzielnie wówczas należy posiadać wiedzę do tego
jak zrobić stronę www, bądź też zlecić stworzenie strony osobie,
bądź firmie,
która na co dzień zajmuje się tworzeniem stron.
Niezależnie od tego kto będzie
wykonywał naszą stronę musimy zadbać o odpowiedni projekt naszej strony, oraz
zadbać by treści, które znajdą się na stronie były najlepszej jakości.
Ważne, aby twoja strona internetowa była wykonana w sposób profesjonalny i by
nikt nie mógł zarzucić stylistyki twojej www.
języka HTML!
World Wide Web (ang. ogólnoświatowa sieć) (w
skrócie określany jako WWW lub Web)
– hipertekstowy, multimedialny, sieciowy (TCP/IP) system informacyjny oparty na publicznie
dostępnych, otwartych standardach IETF i W3C.
Pierwotnym i w chwili obecnej
nadal podstawowym zadaniem WWW jest publikowanie informacji.
WWW jest często
błędnie utożsamiane z całym Internetem, w rzeczywistości stanowi tylko jedną z
jego najpopularniejszych usług.
Brytyjski inżynier i naukowiec sir Tim Berners-Lee, obecnie dyrektor World
Wide Web Consortium (W3C), napisał w marcu 1989 projekt bazujący na ENQUIRE,
(aplikacji i bazy danych, którą
stworzył na własny użytek w 1980).
Przedstawił w nim dużo bardziej rozbudowany
system zarządzania informacjami, który stał się zalążkiem obecnej WWW.
Po jakimś
czasie dołączył do niego belgijski naukowiec Robert Cailliau, z którym Lee współpracował w
ośrodku CERN (Genewa, w Szwajcarii).
12 listopada 1990 opublikowali
oficjalny projekt budowy systemu hipertekstowego zwanego World Wide Web (w
skrócie W3), obsługiwanego przy pomocy przeglądarki internetowej,
używającego architektury klient-serwer.
Użycie hipertekstu umożliwiło dostęp do
różnego rodzaju informacji poprzez sieć węzłów.
Użytkownik oglądając stronę
internetową może podążać za hiperłączami, które przenoszą go do innych
stron internetowych w ramach tego samego serwera internetowego
ub innych
dostępnych w ramach sieci.
Sieć World-Wide Web (W3) została zaprojektowana, aby zbierać zasoby
ludzkiej wiedzy i umożliwić współpracownikom w odległych miejscach dzielenie się
swoimi pomysłami
oraz zgłębianie wszystkich aspektów wspólnego projektu.
W
przypadku, gdy dwa projekty tworzone były niezależnie od siebie, WWW pozwalała
skoordynować pracę naukowców, dzięki czemu obie prace stawały się jednym spójnym
dziełem.
Sieć Web została oficjalnie uruchomiona w grudniu 1990.
HTTP (ang. Hypertext Transfer Protocol –
protokół przesyłania dokumentów hipertekstowych) to protokół sieci WWW (ang. World Wide
Web).
Obecną definicję HTTP stanowi RFC 2616.
Za pomocą protokołu HTTP przesyła się
żądania udostępnienia dokumentów WWW i informacje o kliknięciu odnośnika oraz
informacje z formularzy.
Zadaniem stron WWW jest publikowanie informacji – natomiast protokół HTTP właśnie to
umożliwia.
Protokół HTTP jest tak użyteczny, ponieważ udostępnia znormalizowany sposób
komunikowania się komputerów ze
sobą.
Określa on formę żądań klienta dotyczących danych oraz formę odpowiedzi serwera na te żądania.
Jest zaliczany do
protokołów bezstanowych (ang. stateless) z racji tego, że nie zachowuje
żadnych informacji o poprzednich transakcjach z klientem.
Pozwala to znacznie zmniejszyć obciążenie
serwera, jednak jest kłopotliwe w sytuacji, gdy np. trzeba zapamiętać konkretny
stan dla użytkownika, który wcześniej łączył się już z serwerem. Najczęstszym
rozwiązaniem tego problemu jest wprowadzenie mechanizmu ciasteczek.
Inne podejścia to m.in. sesje po
stronie serwera, ukryte parametry (gdy aktualna strona zawiera formularz) oraz
parametry umieszczone w URL-u.
HTTP standardowo korzysta z portu nr 80 (TCP).
Pojęcia związane z tworzeniem stron WWW: HTML, XHTML, CSS, JavaScript, PHP, Ajax
Strony, zwłaszcza proste tworzy się wykorzystując jezyk HTML, który jest obecnie standardem w tworzeniu
stron WWW.
Bardziej zaawansowane wykorzystują obecnie jezyk XHTML
Style CSS pozwalają w prosty sposób kontrolować
wygląd stron WWW w zakresie, który do tej pory był wręcz niemożliwy do
uzyskania.
Style zaraz po ich wprowadzeniu, szybko stały się
podstawowym narzędziem formatującym, dlatego tym bardziej wskazane byłoby się z
nimi zapoznać.
Skrypty języka JavaScript (specjalne programy umieszczone bezpośrednio w kodzie źródłowym strony), umożliwiają
wykonywanie pewnych dynamicznych zadań, niedostępnych na zwykłych statycznych
witrynach.
HTML (ang. HyperText
Markup Language, pol. język znaczników hipertekstu) –
dominujący język wykorzystywany do tworzenia stron internetowych.
Pozwala opisać
strukturę informacji zawartych w dokumencie nadając znaczenie poszczególnym
fragmentom tekstu (formując linki, nagłówki, akapity, listy, itp.)
oraz osadzić
w tekście dodatkowe obiekty np. statyczne grafiki, interaktywne formularze,
dynamiczne animacje.
W składni języka HTML wykorzystuje się znaczniki opatrzone z obu stron
nawiasami ostrokątnymi.
Język HTML umożliwia, do pewnego stopnia, zdefiniowanie sposobu wizualnej
prezentacji dokumentu w przeglądarce internetowej, a
także osadzanie ciągów instrukcji języków skryptowych, wpływających na
zachowanie przeglądarek lub innych parserów HTML.
Zaleca się zrezygnowanie z
wykorzystywania znaczników opisujących wygląd strony na rzecz kaskadowych arkuszy stylów
CSS.
Ważną cechą języka, która wyraźnie przyczyniła się do rozpowszechnienia sieci
WWW jest niezależność
od systemu
operacyjnego oraz parametrów sprzętowych komputera, na
którym strony te będą oglądane.
Język HTML składa się z kilku kluczowych komponentów:
- znaczników (i ich atrybutów),
- typów danych,
- referencji znakowych,
- odwołań w postaci encji,
- deklaracji typu dokumentu
XHTML (ang. Extensible HyperText Markup
Language, rozszerzalny język znaczników hipertekstowych) –
język służący do tworzenia stron WWW ogólnego przeznaczenia.
Specyfikacje XHTML
przygotowuje organizacja W3C.
XHTML/1.0 nie jest następcą HTML, a jedynie przedstawieniem HTML 4.01 w
postaci XML. XHTML/2.0 miał być następcą HTML,
niekompatybilnym wstecz,
ale ze względu na niekompatybilność Internet Explorera,
a co za tym idzie niechęć użytkowników, W3C zadecydowało o kontynuowaniu linii
XHTML/1.0 i HTML 4 jako XHTML 1.1 i HTML 5.
W odróżnieniu od HTML-a (który jest aplikacją SGML), dokumenty pisane w XHTML są zgodne z oficjalną
specyfikacją XML
(to znaczy, że dokumenty w
XHTML są poprawnymi dokumentami XML) i dzięki temu można je łatwo generować z
innych dokumentów XML przy pomocy np. transformacji XSLT,
a także automatycznie
przekształcać w inne formy XML-a.
Dzięki temu dokumenty te posiadają większe
możliwości, jak choćby wstawianie innych dokumentów za pomocą jednej metody
(element <object/>),
zagnieżdżanie wzorów matematycznych (język MathML), czy grafik o nieograniczonej
jakości (język SVG).
Jedną z największych zalet XHTML jest możliwość łączenia z innymi językami
zgodnymi z XML, np. wspomniany już, MathML czy SVG.
Odbywa
się to dzięki wykorzystaniu mechanizmu przestrzeni nazw XML.
Obecnie nowe przeglądarki, takie jak Firefox czy Opera, praktycznie w pełni obsługują XHTML,
lecz program mający ciągle największy udział w rynku – Internet Explorer –
w ogóle nie obsługuje XHTML-owego typu zawartości.
W praktyce zmusza to webmasterów do stosowania dla
dokumentów XHTML starego HTML-owego typu zawartości – dzięki temu, że XHTML w
wersji 1.0 "symuluje" HTML 4
(tzn. posiada praktycznie taki sam zestaw elementów
i atrybutów), wyświetlanie XHTML jako HTML nie sprawia większych problemów w
żadnej przeglądarce,
o ile dokument nie wykorzystuje dodatkowych możliwości
XHTML, których nie ma w HTML (przedrostków nazw elementów, innych przestrzeni
nazw, XML DOM),
zachowanie to uznawane jest za nieprawidłowe, choć dopuszczalne,
ze względu na niezgodność Internet Explorer.
Jednak aby prawidłowo wyświetlać strony zarówno w nowoczesnych, jak i
starszych przeglądarkach należy wykorzystać metodę negocjowania zawartości.
Zasady konstruowania dokumentów XHTML – najważniejsze różnice w porównaniu z
HTML:
- Jeśli strona XHTML zawiera błędy, nie może zostać wyświetlona
- Strony XHTML muszą mieć typ zawartości
application/xhtml+xml
(lub inny XML)
- Dzięki użyciu XHTML można stosować inne aplikacje XML (jak MathML czy SVG)
bezpośrednio w dokumencie, czego nie da się w HTML
- Dokument powinien rozpoczynać się od deklaracji XML (np.
<?xml
version="1.0" encoding="utf-8"?>
); nie jest ona wymagana, gdy dokument
ma kodowanie znaków UTF-8 lub UTF-16, albo gdy odpowiednie kodowanie
zostało określone w nagłówkach HTTP (jednak nawet wtedy warto dołączać
deklarację XML,
gdyż pozwala ona ustalić kodowanie np. w przypadku zapisania
strony na dysku)
- Element główny (
html
) musi zawierać atrybut xmlns
określający przestrzeń nazw XHTML: http://www.w3.org/1999/xhtml
- Znacznikowi otwierającemu każdego niepustego elementu powinien odpowiadać
znacznik zamykający (np.
<li> ... </li>
)
- Puste elementy muszą także być zamykane (np. zamiast
<br>
musi być <br/>
, albo <br></br>
)
- Elementy muszą być zagnieżdżane w odpowiedni sposób (np. zamiast
<p>Tekst z <em>wyróżnieniem</p></em>
–
<p>Tekst z <em>wyróżnieniem</em></p>
);
wprawdzie w HTML także istniał taki wymóg, lecz nie był egzekwowany przez
przeglądarki
- Nazwy elementów i atrybutów XHTML muszą być pisane małymi literami
- Wszystkie wartości atrybutów muszą być ujęte w cudzysłów (podwójny, np.
<td rowspan="3">
albo apostrof, np. <td
rowspan='3'>
)
- Niedozwolona jest minimalizacja atrybutów (np. zamiast
<textarea
readonly>
musi być <textarea readonly="readonly">
)
- Wewnątrz elementów
script
i style
komentarze XML
(<!-- -->
) zamiast ukrywać przed starszymi przeglądarkami
(które i tak nie obsługują XHTML),
powoduje ignorowanie stylów lub skryptów. W
sekcji CDATA zaś komentarze są traktowane jako element stylów/skryptu
- Jeśli zawarte wewnątrz dokumentu arkusze stylów lub skrypty zawierają znaki
&
lub <
, zawartość elementów style
i script
należy umieścić w sekcji CDATA (np.: <style
type="text/css"><![CDATA[ arkusz stylów ]]></style>
);
alternatywnie można użyć encji lub zewnętrznego arkusza stylów/skryptu
- Ze względu na trudności z parsowaniem, nie powinno się używać w XHTML-u javascriptowej metody
document.write()
i właściwości innerHTML
;
jednak
niektóre przeglądarki już obsługują te konstrukcje także w dokumentach XML.
Zamiast nich należy używać metod DOM.
CSS - Cascading Style Sheets (z ang. Kaskadowe Arkusze
Stylów) jest to specjalny język opracowany tylko w jednym celu:
stworzenie
możliwości bardziej elastycznego zarządzania sposobem formatowania (wyglądem)
elementów znajdujących się w dokumentach elektronicznych.
CSS nie może zatem
istnieć samodzielnie, gdyż jest ściśle powiązane z językiem opisu struktury
dokumentów takim jak (X)HTML.
CSS daje możliwość globalnego zarządzania formą
prezentacji całej witryny internetowej.
Pomysł ten nie jest wcale nowy. Style
formatujące są wbudowane od dawna w praktycznie każdy bardziej zaawansowany
edytor tekstu.
Posiada je np. MS Word i Open Office.
Niestety część poleceń stylów nie jest interpretowana przez niektóre
przeglądarki internetowe lub jest obsługiwana odmiennie.
Dlatego zawsze należy
sprawdzać efekty w praktyce - jeśli to możliwe, to najlepiej w kilku najbardziej
popularnych przeglądarkach: Microsoft Internet Explorer,
Netscape/Mozilla/Firefox
(czyli przeglądarki oparte na silniku
Gecko), Opera.
Absolutnie nie trzeba się jednak obawiać
stosowania CSS, ponieważ nie powodują one błędów w przeglądarkach, które ich nie
obsługują.
Nigdy nie zdarzy się tak, aby strona w ogóle nie została wyświetlona,
ponieważ korzysta z CSS. Jeżeli przeglądarka nie obsługuje stylów, po prostu je
pominie
Najważniejszym powodem wprowadzenia stylów było rozdzielenie struktury i
prezentacji dokumentów.
Język HTML wywodzi się od SGML (Standard Generalized Markup Language - Standardowy Uogólniony
Język Oznaczania).
SGML miał opisywać ogólną strukturę strony: nagłówek oraz
ciało dokumentu, w którym mogły znajdować się akapity z tekstem, wykazy, tabele
i inne elementy.
SGML odpowiada tylko za wstawienie tych elementów, ale nie
określa ich wyglądu.
Szybko przestało to wystarczać -
dlatego wprowadzono HTML.
Zawarcie poleceń formatujących w samym HTML
spowodowało jednak, że modyfikacja wyglądu elementów strony stała się bardzo
żmudna
(atrybuty i znaczniki które za to odpowiadają, są porozrzucane w różnych
miejscach kodu, mieszając się ze strukturą dokumentu).
Dzięki wprowadzeniu
stylów CSS, wszystkie polecenia dotyczące formatowania można umieścić w jednym
miejscu
(tzw. arkuszu) i powiązać je z konkretnymi elementami,
wstawionymi za pomocą czystego (X)HTML.
Taka koncepcja sprawia, że modyfikacja
wyglądu stron może przebiegać dużo sprawniej.
JavaScript (JS) – obiektowy skryptowy język
programowania, stworzony przez firmę Netscape, najczęściej
stosowany na stronach internetowych.
Pod koniec lat 90.
XX wieku organizacja ECMA wydała na
podstawie JavaScriptu standard języka skryptowego o nazwie ECMAScript.
Głównym autorem JavaScriptu jest Brendan Eich.
Najczęściej spotykanym zastosowaniem języka JavaScript są strony WWW.
Skrypty
służą najczęściej do zapewnienia interaktywności poprzez reagowanie na zdarzenia, sprawdzania poprawności
formularzy lub budowania elementów nawigacyjnych.
Podczas wzbogacania
funkcjonalności strony internetowej istotne jest, aby żaden element serwisu nie stał
się niedostępny po wyłączeniu obsługi JavaScriptu w przeglądarce.
Skrypt
JavaScriptu ma znacznie ograniczony dostęp do komputera użytkownika (o ile nie
zostanie podpisany cyfrowo).
Niektóre strony WWW zbudowane są z wykorzystaniem
JavaScriptu po stronie serwera, jednakże znacznie częściej korzysta się w tym
przypadku z innych języków.
W języku JavaScript można także pisać pełnoprawne aplikacje.
Fundacja Mozilla
udostępnia środowisko złożone z technologii takich jak XUL, XBL, XPCOM oraz JSLib.
Umożliwiają one tworzenie korzystających z zasobów systemowych aplikacji o
graficznym interfejsie użytkownika dopasowującym się do danej platformy.
Przykładem aplikacji napisanych z użyciem JS i XUL może być klient IRC o nazwie
ChatZilla, domyślnie dołączony do
pakietu Mozilla.
Microsoft udostępnia biblioteki umożliwiające tworzenie
aplikacji JScript jako część środowiska Windows Scripting Host.
Ponadto
JScript.NET jest jednym z podstawowych języków środowiska .NET.
Istnieje także stworzone przez IBM
środowisko SashXB dla systemu Linux, które umożliwia tworzenie w języku
JavaScript aplikacji korzystających z GTK+, GNOME i OpenLDAP.
PHP – obiektowy, skryptowy język
programowania zaprojektowany do generowania stron internetowych w czasie
rzeczywistym.
PHP jest najczęściej stosowany do uruchamiania skryptów po stronie serwera WWW, ale
może być on również używany do przetwarzania danych z poziomu wiersza poleceń,
a
nawet do pisania programów pracujących w trybie graficznym (np. za pomocą biblioteki GTK+).
Implementacja PHP wraz z serwerem WWW Apache oraz serwerem baz danych MySQL określana jest jako platforma AMP (w
środowisku Linux – LAMP, w Windows – WAMP).
Skrypty napisane w PHP są z reguły umieszczane w plikach tekstowych (czasami
razem z HTML lub XHTML).
Dzięki temu PHP jest podobny w założeniach do
coraz rzadziej stosowanego mechanizmu Server Side Includes.
PHP
pozwala także na wykonywanie skryptów z linii poleceń podobnie jak Perl, Python oraz
Ruby.
Jego modułowa budowa daje
również możliwość programowania samodzielnych aplikacji z interfejsem
graficznym.
PHP umożliwia współpracę z wieloma rodzajami źródeł danych,
takich jak systemy zarządzania bazami
danych, pliki tekstowe, dokumenty XML oraz
serwisy
WWW.
AJAX (ang. Asynchronous JavaScript and
XML, asynchroniczny JavaScript i XML) – technologia tworzenia aplikacji
internetowych,
w której interakcja użytkownika z serwerem odbywa się bez przeładowywania całego
dokumentu, w sposób asynchroniczny.
Ma to umożliwiać bardziej dynamiczną
interakcję z użytkownikiem niż w tradycyjnym modelu, w którym każde żądanie
nowych danych wiąże się z przesłaniem całej strony HTML.
Na technologię AJAX składa się parę elementów:
- XMLHttpRequest -
obiekt umożliwiający asynchroniczne przesyłanie danych przez sieć; dzięki
asynchroniczności, w trakcie pobierania danych, użytkownik może wykonywać inne
czynności, można także pobierać dane jednocześnie z wielu miejsc.
- JavaScript - mimo użycia w
nazwie, może to być de facto dowolny język skryptowy funkcjonujący po
stronie użytkownika (np. JScript czy
VBScript), który powinien jednak
obsługiwać obiektowy model dokumentu (DOM);
przetwarzanie danych po stronie użytkownika jest kluczowe, ponieważ odebrane
dane muszą zostać wstawione na stronę.
- XML - język znaczników, poprzez który
miałyby być opisane odbierane informacje.
W praktyce jednak dane często
przekazywane są w innym formacie, przy czym odbierane są wtedy jako tekst.
Mogą
to być zarówno gotowe fragmenty HTML, jak i
fragmenty kodu JavaScript (zob. JSON), może
to być też format specyficzny dla danego zastosowania.
Teoretycznie są to wszystkie wymagane elementy, jednak w praktyce używane są
jeszcze odpowiednie skrypty funkcjonujące po stronie serwera i współpracujące z bazą danych.
Można sobie jednak bez nich poradzić,
jeśli wszystkie potrzebne dane zostały już wcześniej wygenerowane (np. zawartość
poszczególnych stron prostego serwisu).
Java to obiektowy język
programowania stworzony przez grupę roboczą pod kierunkiem Jamesa Goslinga z firmy Sun Microsystems.
Java jest językiem tworzenia programów źródłowych kompilowanych do kodu bajtowego, czyli postaci
wykonywanej przez maszynę wirtualną.
Język cechuje się silnym typowaniem.
Jego
podstawowe koncepcje zostały przejęte z języka Smalltalk (maszyna wirtualna, zarządzanie
pamięcią) oraz z języka C++ (duża
część składni i słów kluczowych).
Javy nie należy mylić ze skryptowym językiem JavaScript, z którym wspólną ma jedynie składnię
podstawowych instrukcji.
W przeciwieństwie do proceduralno-obiektowego języka C++, Java jest
silnie ukierunkowana na obiektowość.
Wszelkie dane i
akcje na nich podejmowane są pogrupowane w klasy obiektów.
O
obiekcie można myśleć jako o samoistnej części programu, która może
przyjmować określone stany i ma określone zachowania, które mogą
zmieniać te stany bądź przesyłać dane do innych obiektów.
Wyjątkiem od
całkowitej obiektowości (jak np. w Smalltalku) są typy proste (int
,
float
itp.).
Edytory do stron WWW
Do napisania strony Internetowej potrzebny jest edytor tesktu.
Teoretycznie może to być dowolny edytor tekstu.
Dokument (X)HTML, czyli (Extensible) Hypertext Markup Language - (Rozszerzalny) Hipertekstowy Język
Oznaczania, jest po prostu plikiem tekstowym, gdzie wpisujemy wszystkie
polecenia, dotyczące formatowania tekstu, wstawiania grafiki i inne.
Lecz pisanie strony w zwykłym edytorze tekstu, byłoby bardzo uciążliwe.
Dlatego powstało wiele wyspecjalizowanych edytorów, które
ułatwią, przyspieszą i uprzyjemnią Twoją pracę.
Wykaz popularnych edytorów HTML:
Windows
Pajączek (shareware - płatny)
Najbardziej znany polski edytor HTML rozwijany od lat.
Oferuje szerokie wsparcie dla najnowszych technologii internetowych, z
których warto wymienić takie jak HTML, XHTML, XML, PHP,
JavaScript, VBScript, Perl, MathML, SVG, SMIL, P3P, ASP i inne.
Wsparcie to dotyczy nie tylko ułatwionej edycji plików
źródłowych w tych językach - program oferuje bowiem kontekstową
dokumentację dla wybranego polecenia języka, przeglądanie za pomocą
serwera czy funkcję dynamicznego kodu, która uwalnia od
konieczności pamiętania poleceń języka.
CoreEditor (płatny - dostępna wersja DEMO)
Tańszy konkurent Pajączka, następca darmowego EdHTML przepisany
zupełnie od nowa. Bardzo dobrze spisuje się jako edytor dla osób
programujących w Pascalu, Asemblerze, Delphi, C, Java itd. Niemniej
największy nacisk położony został na wsparcie dla takich technologii
jak xHTML, CSS, PHP, JavaScript i MySQL.
Ager Web Edytor (darmowy)
Oprócz HTML i CSS, wspiera również programowanie w językach JavaScript i PHP.
Posiada generatory do automatycznego podłączenia pluginów takich
jak: Media Pleyer, QuickTime, Flash, RealMedia, a także kreatory
znaczników HTML, deklaracji CSS oraz skryptów JavaScript.
Obsługuje makrokody i encje HTML.
EdHTML (darmowy)
Uniwersalny edytor do HTMLa. Wspiera również XHTML, CSS,
JavaScript i PHP. Bardzo dobrze koloruje składnię, pozwala na proste
testowanie stron we wbudowanych przeglądarkach, pozwala także na
testowanie skryptów PHP nie wychodząc z programu. Program
zawiera wiele wbudowanych narzędzi, np. kompresor HTML, konwerter
polskich znaków itp.
Dzięki szablonom i rozbudowanej pomocy pomaga początkującym webmasterom.
Edytor Znaczników HTML - ezHTML (darmowy)
Dostęp do wszystkich możliwości języka HTML dają zakładki - pomieszczone na nich zostały wszystkie istotne znaczniki.
Można także skorzystać z listy znaczników zawierającej wszystkie tagi standardu HTML 4.0.
Wiele czynności automatyzują "czarodzieje" i inne kreatory. Warto także
zwrócić uwagę na konfigurowalny interfejs (pasek użytkownika, na
który można przenieść najczęściej używane polecenia), edytor
kolorujący znaczniki oraz inne drobne ułatwienia (np. powtórne
wstawienie ostatnio użytego znacznika, podpowiedzi składniowe,
automatyczne zamykanie znaczników).
HateML Pro (darmowy)
Edytor przeznaczony zarówno dla początkujących jak i
zaawansowanych webmasterów.Wspomaga tworzenie stron z użyciem
XHTML, PHP, CSS, SQL (m.in. MySQL, Oracle, MSSQL7, MSSQL2000,
Interbase6), JavaScript i VBScript. Posiada wbudowany inspektor
tagów, parser HTML i PHP oraz prosty edytor WYSIWYG.
Program został również wyposażony w narzędzia mające na celu
optymalizację kodu - m.in. narzędzie HTMLTidy służące do sprawdzania
poprawności kodu, narzędzie kompresujące kod, oraz możliwość
bezpośredniego wysłania kodu do narzędzia Validator W3C.
Ułatwieniem dla programistów piszących w PHP jest możliwość
bezpośredniego uruchamiania kodu PHP z poziomu programu (bez
konieczności uruchamiania serwera).
kED (darmowy)
Edytor plików HTML, CSS, XML, PHP, JavaScript. Edycja wielu
dokumentów jednocześnie, rozbudowana edycja tabel (w tym
oczyszczanie tabel zapisanych przez MS-Word).
Możliwość wyboru dodatkowych zewnętrznych przeglądarek. Wbudowany
prosty mechanizm sprawdzania struktury dokumentu - "rysuje" on
sprawdzany dokument w postaci drzewa, dzięki czemu łatwiej zobaczyć,
czy wszystkie znaczniki są prawidłowo podomykane.
PSPad (darmowy)
Szybki i lekki edytor produkcji czeskiej, jednak radzący sobie z
kodowaniem polskich znaków lepiej niż niejeden rodzimy program.
Posiada polską wersję językową. Uwaga: zaraz po instalacji należy w
ustawieniach programu usunąć skróty klawiaturowe kolidujące z
kombinacjami służącymi do uzyskania polskich znaków
diakrytycznych (np. Alt+L)!
Wspiera m.in. następujące języki: (X)HTML, XML, CSS, JavaScript, PHP,
C/C++, Java, Pascal, Perl, Python, RSS, SQL (MySQL, Interbase, MSSQL,
Oracle, Sybase), Visual Basic, Assembler. Pozwala korzystać z
szablonów dokumentów. Ma wbudowany podgląd
dokumentów za pomocą Internet Explorera i Mozilli. Integruje się
z zewnętrznymi programami, między innymi edytorem CSS. Obsługuje
mechanizm wtyczek. Zawiera narzędzie do kompresji i dekompresji kodu
HTML oraz rozbudowany eksplorator kodu z listą funkcji i
elementów zawartych w edytowanym dokumencie. Posiada
zaimplementowaną funkcję dopasowywania nawiasów, podpowiedzi
oraz kreatory znaczników i funkcji, które można
samodzielnie tworzyć i modyfikować.
Obsługuje makrokody. Zawiera wbudowane narzędzie do porównywania
plików oraz wyszukiwania i zamiany w wielu plikach jednocześnie.
Przydatną funkcją jest także próbnik kolorów ekranu, tabela znaków ASCII oraz sprawdzanie pisowni.
Web Edit (darmowy)
Wsparcie m.in. języków: HTML i XHTML, CSS, PHP. Zawiera
generatory: tabele, formularze, listy, bloki tekstowe, wideo, Flash,
obrazy.
Inteligentna funkcja podpowiedzi kodu ułatwia wstawianie atrybutów bez potrzeby ich pamiętania.
Znajdziemy tutaj również gotowe do użycia przykłady
skryptów PHP i JavaScript, wbudowane sprawdzanie składni HTML
oraz możliwość instalacji wtyczek.
Linux
Bluefish (darmowy)
Szybki i lekki edytor dla webmasterów-programistów. Posiada również wbudowany graficzny tryb edycji.
Wspiera m.in.: HTML, PHP, C, Java, JavaScript, JSP, SQL, XML, Python, Perl, CSS, ColdFusion, Pascal.
Zawiera kreatory znaczników HTML, a także specjalne dla szkieletu strony, tabel, ramek, albumów zdjęć itp.
Automatyczne domyka znaczniki. Posiada wbudowane narzędzie wyszukiwania
i zamiany w wielu plikach jednocześnie oraz przeglądarkę dokumentacji
znaczników i funkcji.
Integruje się z innymi aplikacjami. Istnieje polska wersja językowa.
gedit (darmowy)
Oficjalny edytor środowiska GNOME, cechujący się prostotą.
Wspiera m.in.: C, C++, Java, HTML, XML, Python, Perl.
Automatycznie dodaje wcięcia linii kodu oraz dopasowywuje nawiasy.
Obsługuje wtyczki, np.: statystyki dokumentu, integracja z zewnętrznymi aplikacjami, makrokody, lista znaczników.
Kate (darmowy)
Wchodzi w skład środowiska KDE. Dostępna również uproszczona
wersja pod nazwą KWrite. Podświetla składnię, dopasowuje nawiasy oraz
automatyczne dodaje wcięcia linii kodu. Obsługuje autouzupełnianie, a
także mechanizm wtyczek. Wbudowana jest funkcja sprawdzanie pisowni
oraz konwersja kodowania znaków.
Quanta Plus (darmowy)
Wchodzi w skład środowiska KDE. Podświetla składnię m.in.: (X)HTML,
XML, XSLT, CSS, JavaScript, Java, PHP, C/C++, C#, Python, Perl, SQL
(MySQL, PostgreSQL), Assembler, ASP, JSP, Pascal. Dopasowuje i
automatycznie domyka nawiasy, jak również dodaje wcięcia linii
kodu.
Zawiera liczne kreatory znaczników, zaawansowane
autouzupełnianie, podpowiedzi i automatyczne zamykanie
znaczników.
Umożliwia podgląd dokumentu w kilku trybach oraz przeglądarkach (Konqueror, Firefox, Mozilla, Netscape, Opera, Lynx).
Posiada edytor znaczników i atrybutów, a także
zaawansowany eksplorator struktury dokumentu. Załączona jest
dokumentacja dla języków HTML, CSS, JavaScript, PHP. Zawiera
szablony dokumentów i skryptów. Obsługuje wtyczki oraz
integruje się z innymi aplikacjami. Posiada zintegrowane narzędzie
wyszukiwania i zamiany w wielu plikach jednocześnie,
porównywania plików oraz edytor map odsyłaczy.
Wspiera CVS. Wbudowana jest funkcja sprawdzania pisowni.
SCREEM - Site CRreation and Editing EnvironMent (darmowy)
Zawiera eksplorator linków z możliwością sprawdzenia martwych
odnośników. Udostępnia kreatory, autouzupełnianie, podpowiedzi i
automatycznie zamykanie znaczników. Obsługuje szablony
dokumentów (interpretuje pliki programu Dreamweaver). Wspiera
CVS. Posiada wbudowany eksplorator struktury dokumentu.
Integruje się z innymi aplikacjami. Zawiera narzędzie wyszukiwania i zamiany w wielu plikach jednocześnie.
Mac OS X
Bluefish (darmowy)
Oprócz wersji dla systemu Linux, edytor ten dostępny jest także dla Mac OS X. Opis powyżej.
Smultron (darmowy)
Oferuje podświetlanie składni, tworzenie biblioteki snippetów,
czyli często używanych bloków kodu. Posiada eksplorator funkcji
występujących w edytowanym dokumencie. Obsługuje autouzupełnianie i
automatyczne domykanie znaczników. Zawiera wbudowane narzędzie
wyszukiwania i zamiany w wielu plikach jednocześnie. Obsługuje
AppleScript.
Taco HTML Edit (darmowy)
Obsługuje podświetlanie składni HTML i PHP. Kontroluje poprawność
składni. Udostępnia podgląd edytowanych dokumentów - w tym
dynamiczny.
Zawiera liczne kreatory. Umożliwia zapisywanie często używanych bloków kodów w bibliotece.
Edytory graficzne
Istnieją również edytory graficzne, tzw. WYSIWYG (ang. What You See Is What You Get, czyli To Co Widzisz Jest Tym Co Otrzymasz).
Jest nim choćby FrontPage dostępny w pakiecie biurowym Microsoft Office.
Aby się nimi posługiwać, nie musisz wcale znać języka HTML, ponieważ
stronę tworzy się w nich jak w zwykłym edytorze tekstu, a cały kod HTML
generuje automatycznie program.
Takie edytory nie dają jednak pełnej kontroli nad zawartością strony.
Możesz korzystać z bogatych narzędzi, lecz czasami nauka wszystkich
możliwości takiego edytora, może zabrać więcej czasu, niż nauka podstaw
HTML.
Dodatkowo generują "nadmiarowy" kod, co zwiększa objętość strony oraz
powoduje, że bardzo trudno ją później modyfikować przy użyciu
edytorów tekstowych.
Często wywołuje to również nieprawidłowy sposób
wyświetlania w niektórych popularnych przeglądarkach
internetowych - np. strony tworzone w edytorze FrontPage, najlepiej wyświetlają się w przeglądarce Internet Explorer.
Poza tym istnieją przypadki, w których znajomość choćby podstaw
HTML jest wprost niezbędna, ponieważ edytory graficzne po prostu nie
udostępniają wszystkich możliwości lub uzyskany efekt nie do końca jest
zgodny z oczekiwaniami.
Chociaż stronę WWW można napisać w zwykłym edytorze tekstu, absolutnie nie polecna jest ta metoda.
Po pierwsze łatwo w ten sposób popełnić błędy literowe w nazwach poleceń HTML, co spowoduje błędy w wyświetlaniu strony.
Wyspecjalizowane edytory HTML od razu o nich informują, ponieważ każde
poprawne polecenie HTML zwykle jest w nich napisane innym kolorem -
niepoprawne komendy nie zmieniają koloru.
Cała treść w zwykłym edytorze tekstu jest jednolita, co sprawia, że nie zauważymy błędów.
Nvu
Nvu (od ang. "new view" - "nowy widok") to
program, dzięki któremu każdy może łatwo i szybko stworzyć swoją stronę internetową,
bez potrzeby znajomości HTML.
Jako program open-source, jest dostępny za darmo
dla wszystkich.
Posiada opcję wizualnej edycji
stron w trybie WYSIWYG, dzięki czemu tworzenie stron jest równie proste, jak
pisanie listu w procesorze tekstu.
Posiada zintegrowane zarządzanie plikami
poprzez FTP (dzięki temu można przeglądać strukturę katalogów, edytować strony
na bieżąco).
Program posiada opcję korekty kodu HTML, dzięki temu stworzona
strona działa w większości współczesnych przeglądarek.
Pozostałe
funkcje:
- proste przełączanie się między edycją w trybie wizualnym
a edycją kodu HTML dzięki kartom;
- edytowanie stron w kartach, upraszczające pracę nad wieloma stronami
jednocześnie;
- świetna obsługa formularzy, tabel i szablonów
Nvu
bazuje na kodzie źródłowym projektu Mozilla, w tym z mechanizmu wyświetlania
stron Gecko - tym samym, którego używa przeglądarka Firefox. Nvu to wolne
oprogramowanie.
Każdy może pobrać ten program za darmo, a programiści mogą dowolnie dopasować program
do swoich potrzeb, korzystając z udostępnionego kodu
Program do tworzenia stron internetowych, będący bezpłatną alternatywą dla
popularnego Microsoft FrontPage i Adobe Dreamweaver.
Nvu może pracować w
graficznym trybie WYSIWYG (What You See Is What You Get - To Co Widzisz Jest Tym
Co Otrzymasz), dzięki czemu tworzenie stron nie wymaga znajomości języka HTML.
Wstawianie poszczególnych elementów takich jak tekst, obrazki czy linki jest tak
banalne jak tworzenie dokumentu w edytorze tekstu, a efekty pracy są od razu
widoczne na ekranie.
Nvu sprawdzi także w zastosowaniach półprofesjonalnych
dzięki generowaniu wysokiej jakości kodu HTML, obsłudze XHTML, wbudowanemu
edytorowi arkuszy styli CSS,
menedżerowi witryn (z wbudowanym klientem FTP) i
wielu innym opcjom...
Nvu [enwju:] to wizualny edytor stron www oparty na Kompozytorze
stron z pakietu Mozilla
udostępniany na licencjach typu Open Source.
W chwili obecnej program
obsługuje język HTML w wersji 4.01, XHTML w wersji 1.0 oraz CSS w wersji 1 oraz 2.
Podobnie
jak przeglądarka Firefox i program pocztowy Thunderbird
jest samodzielną aplikacją (w przeciwieństwie do zintegrowanego pakietu
Mozilla).
Program został tak zaprojektowany, by nie wymagać od użytkownika
jakiejkolwiek znajomości CSS i (X)HTML, ma być jak najprostszy w obsłudze.
Każdy
dokument można edytować w jednym z trzech trybów - graficznym WYSIWYG, graficznym z zaznaczonymi znacznikami lub
tekstowym.
Kod (X)HTML utworzony w Nvu stanowi zazwyczaj kod zgodny ze standardami internetowymi.
Nvu posiada także możliwości niedostępne w Kompozytorze stron:
- edytowanie wielu dokumentów w jednym oknie
- tzw. smart widgets - gotowe do użycia fragmenty kodu HTML i JavaScript do osadzania na stronach (np. kalendarz)
- menedżer publikacji (wbudowany klient FTP)
- szablony
- wygodna manipulacja tabelami i obrazkami
- kolorowanie składni
Program ten stanowi bezpłatne i wolne oprogramowanie, dostępny jest na
potrójnej licencji MPL/LGPL/GPL.
Prace nad edytorem Nvu prowadziła na zlecenie Linspire francuska firma Disruptive
Innovations SARL, założona przez byłego pracownika Netscape, Daniela Glazmana, jednego
z autorów Kompozytora stron Mozilli/Netscape.
16 grudnia 2006 r. Daniel Glazman ogłosił oficjalnie wstrzymanie prac nad
Nvu.
Glazman pracuje obecnie nad następcą programu, tymczasowo nazwanym Composer
(albo Mozilla Composer 2.0), mającym być częścią projektu Mozilla.
Program ten
ma być napisany od podstaw, bazować na silniku Gecko 1.9 i XULRunner oraz
wspierać PHP i CSS.
Społecznościowe odgałęzienie projektu, KompoZer,
zajmuje się kodem Nvu i poprawianiem błędów do czasu pojawienia się nowej
wersji.
Kompozer
KompoZer 0.7.10 - edytor html, który jest kontynuacją
zawieszonego projektu edytora Nvu, (warto spojrzeć obydwa mają bardzo podobny interfejs i wygląd).
Oczywiście KompoZer ma wiele nowych funkcji oraz
poprawione błędy, które występowały w Nvu.
Program posiada edytor CSS, menadżer
stron, proste tworzenie tabel, formularzy, krótkie porady do programu, możliwość
instalacji motywów i rozszerzeń, kolorowanie składni, numerowanie linii,
wyszukiwarka zwrotów
,
strony w zakładkach, menadżer i klient ftp, podgląd źródła, znaczników html
(patrz drugi zrzut), strony jak w przeglądarce to tylko wybrane cechy tego
edytora.
Dostępny także na Linux Mac OS X.
Spolszczenie do pobrania z: Kompozer.net/localizations.php
Instalacja spolszczenia:
Uruchamiamy program
KompoZer wchodzimy z menu głównego do Tools > Extensions, klikamy na
Install i z dysku wczytujemy pobrane spolszczenie, po czym wyłączamy i
ponownie włączamy program.
Darmowy hosting zapewnia PRV.PL